नर्वे–नेपाल अर्केस्ट्रामा अम्बर सम्झना

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/entertainment/25102016080328Nepal_Norway-Orchestra-1000x0.jpg" />कार्तिक ९, २०७३- सांस्कृतिक संस्थान (नाचघर) शनिबार साँझ पश्चिमा शास्त्रीय बाजा, भायोलिन, भोइला, चेलो र डबल बेसको तालमा तरंगित बन्यो । ‘द थर्ड नर्वेजियन–नेप्लिज अर्केस्ट्रा कन्सर्ट’ मा ४० वाद्यवादकले मोजार्टदेखि अम्बर गुरुङसम्मका धुन सुनाए ।<br /> तुरोड विगमले कन्डक्ट गरेको अर्केस्ट्रामा नर्वेको क्वार्ता क्वार्तेतेन समूह र नेपाली अर्केस्टा टोलीले एकसाथ प्रस्तुति दिएको थियो । जीएफ हयान्डलको ‘कन्सर्टो ग्रोसो...’ बाट सुरु भएको कन्सर्टमा इडभार्ड ग्रिगको फोक ट्युन, मोजार्टको ‘आइने क्लाइने...’ गोपाल योञ्जनको ‘मेलोडिज फ्रम एभरेस्ट’, अम्बर गुरुङको ‘रातो र चन्द्र सूर्य...’ नारायण गोपालको ‘जाग लम्क चम्क हे...’ गरी करिब एक दर्जन गीत प्रस्तुत गरिए ।<br /> कार्यक्रममा अर्केस्ट्रा कन्डक्टर विगमले आठ दिनको नेपाल बसाइ र यहाँका युवा संगीतकर्मीसँगको सहकार्य आफूहरूका लागि प्रेरणादायी रहेको बताए । ‘संगीतको कुनै सिमा हुँदैन, यसलाई कुनै भाषा, धर्मले छेक्दैन’, उनले भने, ‘यसले हामी सबैलाई समानताको सूत्रमा बाँध्छ । नेपालमा कार्यक्रम गर्न पाएकोमा आभारी छौं ।’ आफूले कन्डक्ट गरेको टोलीले आगामी दिनमा पनि कन्सर्ट गरोस् भन्ने कामना उनले गरे ।<br /> विश्व संगीतमा स्ट्रिङ अर्केस्ट्राको इतिहास चार सय वर्ष लामो भए पनि हामीकहाँ पछिल्ला केही वर्षदेखि मात्रै अर्केस्ट्रा आयोजना हुन थालेको कन्सर्टका संयोजक राजकुमार श्रेष्ठले बताए ।<br />‘स्वरसम्राट नारायण गोपालको इच्छाअनुरुप उहाँकी श्रीमती पेमला गुरुवार्चाले २०५२ सालमा नारायणगोपाल कोष स्थापना गरी अर्केस्टा सुरु गर्नुभएको थियो,’ श्रेष्ठले भने, ‘त्यसैलाई निरन्तरता दिने क्रममा सन् २०१५ देखि नर्वेली युथ अर्केस्ट्रा सोसाइटीसँग जोडिन पुग्यौं । ’<br /> श्रेष्ठका अनुसार दुई देशको सांगीतिक सहकार्यपश्चात् स्ट्रिङ्ग अर्केस्टाको माहोल अलि जम्दै गएको छ । उनले सुरुका दिनमा अर्केस्ट्रा आयोजना गर्दाका कठिनाइहरू सुनाए थिए । ‘चेलो बजाउने मान्छे नपाएर किबोर्ड बजाएर कार्यक्रम गरेका थियौं,’ उनले भने, ‘अम्बर गुरुङले सन् २०१३ मा प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा कार्यक्रम गर्दा १६/१७ जनाको टोली जुटाउन पनि गाह्रो भएको थियो ।’<br /> नारायणगोपाल कोष र नाचघरले आयोजना गरेको कार्यक्रममा कोषका तर्फबाट दीपक केसीले भनाइ राखेका थिए । उनका अनुसार सरकारी स्तरबाट सहयोग पाए कोषले अर्केस्ट्रा थिएटर नै निर्माण गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।<br /> ‘भवनको डिजाइन तयार छ,’ उनले भने, ‘सहयोग जुट्नसाथ भवन निर्माण सुरु गर्छौं।’<br /> Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-25/20161025080645.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

नर्वे–नेपाल अर्केस्ट्रामा अम्बर सम्झना

कार्तिक ९, २०७३- सांस्कृतिक संस्थान (नाचघर) शनिबार साँझ पश्चिमा शास्त्रीय बाजा, भायोलिन, भोइला, चेलो र डबल बेसको तालमा तरंगित बन्यो । ‘द ...

Read more »

मलाई नौ गतेसम्म कसैले मारेन भने प्रस्ताव अगाडि बढ्छ : सांसद शाही

<div style="text-align: justify;"> 'जसरी पनि प्रस्ताव पारित हुन्छ’</div> <div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/politics/23102016034316mahendra-bahadur-shahi-1000x0.gif" />कार्तिक ७, २०७३- माओवादी केन्द्र र एमालेका १ सय ५७ सांसदले अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीविरुद्ध संसद्मा महाअभियोग प्रस्ताव दर्ता गराएदेखि नै यसका प्रस्तावक माओवादी सांसद <strong>महेन्द्रबहादुर शाही</strong> चर्चामा छन् । अरू नै प्रयोजनका लागि संकलित हस्ताक्षर महाअभियोगका लागि प्रयोग भएको भन्दै आफ्नै केही सहकर्मीले चर्को विरोध गरेपछि उनी झन्डै सांगठनिक कारबाहीमा परे । कार्कीलाई महाअभियोग लगाउन उनले अग्रसरता लिनुको कारण, प्रस्ताव दर्ता गर्न छनोट गरिएको समय र प्रस्ताव पारित हुने सम्भावनाबारे <em>कान्तिपुर</em>का लागि <strong>राजेन्द्र फुयाल</strong>ले गरेको कुराकानी–<br /> <strong>अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीमाथि यतिबेला महाअभियोग लगाउने निष्कर्षमा कसरी पुग्नुभयो ? </strong><br />लोकतन्त्र, गणतन्त्र, अहिलेको नयाँ संघीय संविधान निर्माण र कार्यान्वयनका लागि महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाएका, जो परिवर्तनका पक्षमा उभिँदै आएका शक्तिहरूमाथि प्रमुख आयुक्त लोकमानसिंह कार्कीको टार्गेट थियो । महाअभियोग लगाउनु धेरै ढिला भयो, पहिले नै लगाउनुपथ्र्यो । आफूलाई महाअभियोग लगाउँछन्, त्यसकारण जतिसक्दो चाँडो ठीक पार्नुपर्छ भन्नेमा उहाँ (कार्की) लाग्नुभयो । उहाँको विदेश बसाइका गतिविधि, पशुपतिको वनकालीमा भारतीय मान्छे सामेल गराएर कार्यक्रम गर्नु, त्यहाँ पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले केही घोषणा गर्नु र कमल थापाजस्ता मान्छेले बोलेर समर्थन गर्नुदेखि लिएर सबै डिजाइन हेर्दा फेरि मुलुक प्रतिगमनतिर गएर भयानक दुर्घटना निम्तने परिस्थिति सिर्जना भएको थियो । मुलुकलाई गम्भीर दुर्घटनाबाट बचाउन नै लोकमानसिंहविरुद्ध महाअभियोग लगाउने आकस्मिक निर्णय लिनुपरेको हो । सबैको धारणा लिएर मात्रै महाअभियोग लगाउन खोजेको भए हामीलाई भीमकाय पहाड सावित हुन्थ्यो । तर, लगाउन सहमत नै भए पनि दुई–चार महिना त्यसै जान्थ्यो । महाअभियोगको पक्षमा निर्णय लिने कुरा गाह्रो थियो । मिडियाले लोकमानविरुद्ध अभियान चलाउँदा, सामाजिक सञ्जाल र सडकमा नागरिक दबाब हुँदासमेत पार्टीहरूले निर्णय लिन सकेका छैनन् । लोकमानविरुद्ध आकस्मिक रूपमा महाअभियोग प्रस्ताव दर्ता नगरेको भए पार्टीहरूले चाँडो निर्णय गर्लान् भन्ने थोरै विश्वास पनि थिएन । त्यसकारण हामीले अचानक महाअभियोग प्रस्ताव संसदमा दर्ता गरेका हौं । औपचारिक निर्णय न माओवादी केन्द्रमा भयो, न एमालेमा । कसैले गरेको थिएन । व्यक्तिगत ढंगले सांसदहरूले आफ्नो अधिकार प्रयोग गरेका हुन् । हामीले कांग्रेसका कतिपय साथीसँग सल्लाह गर्‍यौं, महाअभियोग प्रस्ताव दर्ता गरांै भनेर । कांग्रेसका साथीहरूले पार्टीले संस्थागत निर्णय नभएसम्म महाअभियोग प्रस्तावमा हस्ताक्षर गर्न सक्दैनौं भन्नुभयो । एमालेका साथीहरूले भने हस्ताक्षर गर्नुभयो । र, हामीले प्रस्ताव पेस गर्‍यौं । हामीले गलत निर्णय लिएका रहेछौं भने भोलि बहुमतबाट खारेज हुन्छ ।<br /> <strong>पार्टीको मूल नेतृत्वसँग तपाईंहरूको छलफल भएको थिएन ? </strong><br />सामान्य छलफल भएको थियो । हाम्रो पार्टीमा महाअभियोग लगाउनुपर्छ भन्नेमा दुई मत थिएन । तर, अध्यक्षको कुरा पार्टीहरूमा सहमति जुटाएर, सत्ता गठबन्धन कांग्रेस, प्रतिपक्षी एमालेलगायत सबै पार्टीलाई एक ठाउँमा ल्याएर महाअभियोग लगाउनुपर्छ भन्ने थियो । तर त्यो सम्भवै थिएन । अहिले यत्रो दबाब हुँदा त महाअभियोगको पक्षमा आउन मानिरहेका छैनन् । सजिलैगरी प्रस्तावको पक्षमा आउने सम्भावना कमै देखेका थियौं ।<br /> <strong>सर्वोच्चले कार्कीको नियुक्ति सदर गर्ने फैसला पुनरावलोकन गर्ने निस्सा दिएपछि मात्रै महाअभियोगको प्रक्रिया सुरु भयो । कार्की ओरालो लाग्न थालेपछि मात्रै तपाईंहरूले हात हाल्नुभएको हो ? </strong><br />हैन, अदालतदेखि अरू पक्ष आफूविरुद्ध हुने देखेपछि अख्तियार प्रमुखले लिने कदमलाई नियन्त्रण गर्न हामीले महाअभियोगको आकस्मिक निर्णय लिएका हौं । अदालतले धेरै समय लगाउन सक्थ्यो । अदालतले लगाउने झन्डै दुई महिनाको समयमा उहाँ (कार्की) ले धेरै निर्णय लिइसक्नुहुन्थ्यो । त्यही भएर हामीले फास्ट ट्रयाकमा महाअभियोग प्रस्ताव दर्ता गर्‍यौं । महाअभियोग आइसकेपछि स्वत: निलम्बन हुनुभयो । अब उहाँले काम गर्न सक्नुहुन्न ।<br /> <strong>अख्तियार प्रमुखले के गर्दैछन् भन्ने सूचना तपाईंहरूले पाउनुभएको थियो ? </strong><br />उहाँको मनसाय परिवर्तनको पक्षमा उभिने शक्तिहरूलाई ठीक पार्ने नै थियो । मुख्य नेताहरूलाई अभियोग लगाएर जेल हाल्नेबित्तिकै राजनीतिमा उथलपुथल त भइहाल्थ्यो नि । टप लिडरहरूलाई जेल हालिसकिएको अवस्थामा स्थिति नियन्त्रण गर्न गाह्रो पथ्र्यो ।<br /> <strong>अहिलेसम्म कांग्रेसले महाअभियोगबारे निर्णय गर्न सकेको छैन । महाअभियोग प्रस्ताव फेल भए तपाईंले भनेजस्तो राजनीतिक उथलपुथल रोकिन्छ र ?</strong><br />रोकिन्छ । उहाँको मुद्दा अहिले अदालतमा चलिरहेको छ, एक ढंगले अदालतले अध्ययन गरिराखेको छ । उसले पनि आफ्नो क्षेत्राधिकारभित्र रहेर कानुनी बाटो अगाडि बढाउँछ । यता महाअभियोगको पक्षमा समर्थन नजुट्ने कुनै पनि कारण देखेका छैनौं । कांग्रेसका जिम्मेवार नेताहरूले पनि महाअभियोग लगाउनुपर्छ भनेर सशक्त ढंगले कुरा उठाउनुभएकै हो । एमालेका सबैले उठाएकै हो नि त । कांग्रेसले माओवादीका सांसद प्रस्तावक भएर, एमालेले समर्थन गरेकाले हामीले समर्थन गर्न सकेनौं भन्नु अपरिपक्व हुन्छ । त्यत्तिले मात्रै जनतालाई चित्त बुझाउन सक्नुहुन्छ त कांग्रेसका नेताहरूले ? सक्नु हुन्न । त्यसैले उहाँहरू महाअभियोग प्रस्तावको पक्षमा आउनैपर्छ । निर्णय गर्नुपर्छ, गर्नुहुन्छ । म त्यसमा विश्वस्त छु । कांग्रेसका अगाडि अर्को हिँड्ने बाटै छैन ।<br /> <strong>पूर्ववर्ती सरकार विघटनपछि पानी बाराबारको स्थितिमा पुगेका एमाले र माओवादी केन्द्रलाई लोकमान प्रकरणमा के कुराले एक ठाउँमा ल्याइदियो ? </strong><br />माओवादी, कांग्रेस, एमालेका सांसदबीच यस विषयमा धेरे पहिलेदेखि छलफल चल्दै आएको थियो । जस्तै, संविधान निर्माणका सवालमा पनि युवा सभासदले अलग्गै भेला गरेर पनि मुलुकलाई बर्बादीतिर लैजानु हुन्न भनेर दबाब सिर्जना गरेका थियौं । महाअभियोगका विषयमा पनि सांसदहरूबीच छलफल गरेका थियौं । कांग्रेस तयार नभए पनि हाम्रो प्रस्तावमा एमाले तयार भयो । एमाले र हामी माओवादीका सांसदहरूले चाहिने संख्या प्राप्त भएपछि पेस गर्‍यौं, बाँकी छलफल हुँदै जान्छ । सहमति हुँदै जान्छ भनेर हामीले दर्ता गरेका हौं । अरू कुनै कारण थिएन ।<br /> <strong>तत्कालीन माओवादी लडाकु शिविरको भ्रष्टाचार छानबिनका लागि अख्तियारले तपाईंलाई पनि पत्र काटेको थियो कि ? </strong><br />थिएन । शिविरमा छानबिन गर्ने विषय मात्रै महाअभियोग लगाउने हाम्रो आधार हुँदैन थियो । अहिले पनि रिस उठ्नेहरूले कार्कीले शिविरका कुरा उठाएपछि महाअभियोग लगाएका हुन् भनिरहेका छन् । शिविरमा भएको भ्रष्टाचारको विषयमा बाहिर भ्रम छ । जनमुक्ति सेनाको भौतिक पूर्वाधार निर्माणका नाममा एक पैसा आएको होइन, सबै सम्बन्धित निकायले बनाएका हुन् । लडाकुको भरणपोषण प्रत्येक व्यक्तिलाई बाँडिएको छ । प्रत्येक व्यक्तिलाई चेक दिइएको छ । सरकार, अनमिनका प्रतिनिधिलगायत बसेर भत्ता बाँड्ने गरिएको थियो । जसमा माओवादीको अख्तियारी थिएन । अख्तियारी नभएको व्यक्तिलाई कसरी अख्तियार लाग्छ ? शिविरमा प्रत्येक लडाकुमार्फत पार्टीले उठाएको मासिक पाँच सय कहाँ खर्च भयो भन्ने कुरामात्र उठेको थियो । त्यस विषयलाई लडाकु शिविरमा करोडौं भ्रष्टाचार भयो भनेर गणतन्त्र स्थापना गर्ने, संविधान निर्माण गर्नेजस्ता विषयमा अग्रिम मोर्चामा लड्ने जनमुक्ति सेनाको अपमान हो ।<br /> <strong>महाअभियोगको प्रक्रिया अगाडि बढाउन ढिलाइ गर्नुको कारण के त ? </strong><br />माओवादी केन्द्र सरकारको नेतृत्व गरेको पार्टी भएकाले सबैलाई मिलाएर लैजाँदा, सबैको साझा सहमति गरेर जाँदा राम्रो हुन्छ । कांग्रेसले केही समय रोकिदिनुपर्‍यो भनेपछि संसदमा मंगलबारदेखि छलफल गराउने तय भएको हो । अब महाअभियोग कसैले रोकेर रोकिँदैन, कसैले तान भनेर तानिँदैन । मलाई ९ गतेसम्म कसैले मारेन भने प्रस्ताव अगाडि बढ्छ ।<br /> <strong>तपाईंलाई मार्ने धम्की पनि आएको छ ? </strong><br />त्यो आइहाल्छ नि ! हिजो मान्छेहरूले टाउकाको मूल्य पनि तोकेका थिए नि । कतिपयले चाहिँ ‘सेफ ल्यान्डिङ’ खोज्नुपर्‍यो भन्ने आशय पनि व्यक्त गरेका छन् ।<br /> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-23/20161023154545.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

मलाई नौ गतेसम्म कसैले मारेन भने प्रस्ताव अगाडि बढ्छ : सांसद शाही

'जसरी पनि प्रस्ताव पारित हुन्छ’ कार्तिक ७, २०७३- माओवादी केन्द्र र एमालेका १ सय ५७ सांसदले अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीविरुद्ध...

Read more »

कम ग्यास उठाउने कम्पनीलाई बढी कोटा

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/money-finance/27102016082044gas-cylinder-1000x0.jpg" />कार्तिक ११, २०७३- नेपाल आयल निगमले कम ग्यास उठाउने कम्पनीलाई बढी कोटा निर्धारण गरेको पाइएको छ। नेपाल एलपी ग्यास उद्योग सघका अनुसार निर्धारित कोटाको ८० प्रतिशतभन्दा कम आयात गर्ने कम्पनीको कोटा कटौती गर्ने प्रावधान छ। तर, निगमले निर्धारित कोटाभन्दा कम ग्यास उठाउने कम्पनीको कोटा थप बढाइएको छ। भने, ८० प्रतिशतभन्दा बढी ग्यास आयात गर्ने कम्पनीको कोटामा कटौती गरेको सघले जनाएको छ। ग्यास उठाउन सक्ने कम्पनीलाई कम र आयात गर्न नसक्ने कम्पनीलाई झन कोटा बढाउँदा बजार अव्यवस्थित हुने केही व्यवसायीको गुनासो छ। केही कम्पनीको स्वार्थ पूर्ति गर्न निगमलाई आर्थिक प्रलोभनमा पारेर कोटा वृद्धि गरिएको उनीहरूको भनाइ छ। ‘निर्धारण गरिएको कोटा नै उठाउन नसकेको अवस्थामा केही कम्पनीको कोटा झन वृद्धि हुन भनेको पैसा दिएर कोटा र बजार बढाउन खोजेका हुन्,’ संघका एक उच्च अधिकारीले भने, ‘निगमका कर्मचारीलाई पैसा दिएर कोटा बढाउनु विगत देखिकै चलन हो।’<br /> निगमले ग्यास कम्पनीको सिलिन्डर सख्याको आधारमा एलपी ग्यासको आयातित कोटा निर्धारण गर्दै आएको छ। सघका महासचिव दिवान चन्दका अनुसार प्रत्येक ६/६ महिनामा सिलिन्डरको निरीक्षण र सख्याको पुन: प्रमाणित गर्नुपर्छ। प्रमाणित सिलिन्डर संख्याको आधारमा कोटा निर्धारण गर्नुपर्ने व्यवस्था छ। तर, निगमले नियम मिच्दै आफू नजिकका कम्पनीलाई बढी कोटा निर्धारण गरेको व्यवसायीहरूको आरोप छ।<br /> कुन–कुन आधारमा कोटा निर्धारण गरेको भन्दै संघले निगमसँग जानकारी गराउन पत्रचारसमेत गरेको छ। संघले आपूर्ति मन्त्रालय, उद्योग वाणिज्य तथा उपभोक्ता हित सम्बन्ध समितिलाई बोधार्थ गरी निगमको एलपी ग्यास विभागलाई सम्बोधन गर्दै अक्टोबर महिनाको एलपी ग्यासको कोटा बाँडफाँड गर्दा निकै घटबढ भएको जनाउँदै जानकारी उपलब्ध गराउन पत्रचारसमेत गरेको हो।<br /> ‘अक्टोबर महिनाको एलपी ग्यासको कोटा बाँडफाँड गर्दा विगतको मापदण्डभन्दा फरक ढंगले कोटा तय भई उद्योगहरूले प्राप्त गर्दै आएको नियमित कोटामा निकै परिमाणमा घटबड भएको हुँदा उक्त महिनाको लागि तय भएको कोटा कुन–कुन आधारमा कोटा निर्धारण भएको हो सोको जानकारी यस संघमा उपलब्ध गराइदिन अनुरोध छ,’ संघले निगमलाई पठाएको पत्रमा उल्लेख छ।<br /> संघका महासचिव चन्दले निगमले बिनाआधारमा कोटा निर्धारण गरेको बताए। ‘यस विषयमा निगमसँग जानकारी मागेका छौं,’ उनले भने, ‘निगमको जवाफ आउन बाँकी छ।’ तथ्याङक अनुसार सेप्टेम्बरमा बाबा ग्यासका लागि १३ सय ८६ टन कोटा निर्धारण गरिएको थियो। बाबाले ६७ प्रतिशत मात्रै आयात गरे पनि अक्टोबरका लागि कोटा बढाएर १६ सय ५६ टन छ। सेप्टेम्बरमा ४ सय ६८ टन कोटा पाएको नोबलले ७५ प्रतिशत आयात गर्दा अक्टोबरका लागि ५ सय ९५ टन, ५५ प्रशितत आयात गरेको नारायणीलाई कोटा बढाएर ६ सय ३० टन पुर्‍याएको छ। ४५ प्रतिशत मात्रै आयात गरेको चण्डेश्वरीलाई बढाएर २ सय ८८, ४९ प्रतिशत आयात गरेको गीता ग्यासलाई ८ सय ४६ टन कोटा निर्धारण गरेको तथ्यांकमा छ।<br /> यस्तै, सेप्टेम्बरमा ५२ प्रतिशत ग्यास आयात गरेको मेट्रोलाई अक्टोबरमा १ हजार ९८ टन, ७३ प्रतिशत आयात गरेको लम्बिनीलाई ६ सय ८४, ५८ प्रतिशत आयात गरेको आरतीलाई २ सय ८८ टन, ६४ प्रतिशत आयात गरेको भानुलाई ६ सय ३०, ५२ प्रतिशत आयात गरेको शक्ति ग्यासलाई बढाएर ९ सय टन पुर्‍याएको छ।<br /> ६१ प्रतिशत आयात गरेको श्री ग्यासलाई ५ सय ४०, ४९ प्रतिशत आयात गरेको उग्रचण्डीलाई ३ सय ६ टन पुर्‍याएको छ। तर, निर्धारित कोटाको ९५ प्रतिशत ग्यास आयात गर्ने भेरी ग्यासको कोटा १ हजार ६२ बाट घटाएर ८ सय २८, ८२ प्रतिशत आयात गर्ने रोयल ग्यासको कोटा ५ सय ७६ बाट ४ सय ५० पुर्‍याएको सघले जनाएको छ।<br /> निगमका एलपी ग्यास विभागका निर्देशक दीपक बरालले ग्यास उठाउन सक्नेलाई प्रयाप्त कोटा दिएको बताए। पाराद्विपबाट ग्यास आयात गर्न चाहने कम्पनीले कोटा बढी थपेको उनले बताए। ‘निगमले सिलिन्डरकै आधारमा कोटा निर्धारण गरेको छ। कोटाभन्दा बढी आयात गर्न चाहनेलाई थप दिन्छौं,’ उनले भने, ‘केही कम्पनीले पाराद्विपबाट पनि आयात गर्न खोजेकाले कोटा दिएको हो।’<br /> Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-27/20161027082051.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

कम ग्यास उठाउने कम्पनीलाई बढी कोटा

कार्तिक ११, २०७३- नेपाल आयल निगमले कम ग्यास उठाउने कम्पनीलाई बढी कोटा निर्धारण गरेको पाइएको छ। नेपाल एलपी ग्यास उद्योग सघका अनुसार निर्धा...

Read more »

काठमाडौं उपत्यकाका नदीबाट १३ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/22102016024349kati-1000x0.jpg" />कार्तिक ६, २०७३- काठमाडौँ उपत्यकाका प्रमुख नदी सफाइ गरी १३ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको छ ।<br /> वाग्मती सफाइको १८० औँ हप्तामा शनिबार गुह्येश्वरी मन्दिरअघि र विश्वरुपा मन्दिर परिसरमा सफाइ गरी सात मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको अधिकारसम्पन्न वाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समिति सञ्चालक समिति सदस्य नारायण श्रेष्ठले जानकारी दिए ।<br /> वाग्मती सफाइ महाअभियानका नेतृत्वकर्ता लीलामणि पौडेल, पशुपति क्षेत्र विकास कोषका सदस्य सचिव डा गोविन्द टन्डन, पूर्वसचिव किशोर थापा, पूर्वराजदूत महेश मास्के, जीवन विज्ञानका एलपी भानु शर्मा लगायत व्यक्तित्वको सफाइमा सक्रियता थियो ।<br /> रुद्रमती सफाइको १३९ औँ हप्तामा शनिबार रातोपुल–सेतोपुल–रुद्रनगर–रातोपुलमा सफाइ गरी एक मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको रुद्रमती सरोकार समाजका उपाध्यक्ष रोहित गिरीले बताउनुभयो । सफाइमा वातावरण संरक्षण अभियान, महानगरपालिकाका ९ र ३३ नं वडा कार्यालयका कर्मचारी, नेपाल प्रहरी, वेलकेयर अस्पताल लगायत संस्थाको सहभागिता थियो । समाजले गौशाला–कमलपोखरी सडक फोहरमुक्त घोषणा गरी दैनिक अनुगमन गरिरहेको छ ।<br /> तिहारपछि फोहरमुक्त सडक विस्तार गरी सफाइ कर्मचारीको पनि व्यवस्था गर्न लागिएको उनले जानकारी दिए । “तिहारपछि कालोपुल–सानोगौचरण– ज्ञानेश्वर सडकलाई पनि फोहरमुक्त घोषणा गरी सफा गर्न कम्तीमा दुई जना कर्मचारी राख्ने तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको छ”– गिरीले भने ।<br /> विष्णुमती सफाइको १३१ औँ हप्तामा आज कालीमाटी तरकारी बजार र टेकुपुलस्थित धौखेल चौरमा सफाइ गरी चार मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको सफाइ अभियानकर्मी विजेन्द्र लामाले बताए ।  कालीमाटी तरकारी बजारको सफाइमा वाग्मती सफाइको एक समूहले समेत सहयोग गरेको थियो । विगतका चार हप्ता वाग्मती सफाइ महाअभियानले सो तरकारी बजार सफाइ गर्दैआएको थियो । शनिबार साप्ताहिक सफाइपछि दुर्गन्धित तरकारी बजार सफा देखिएको छ ।<br /> नख्खुखोला सफाइको ६३ औँ हप्तामा आज कार्यविनायक नगरपालिका वडा नं २ महतोमार्गमा सफाइ गरी एक मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको सफाइ अभियानका संयोजक बलुदेव पाण्डेले बताए । सफाइमा नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, नेप्से म्याक प्रालिलगायत संस्थाको सहभागिता थियो ।<br /> यसैगरी गुह्येश्वरीमाथिको वाग्मतीमा राम्रो जोरपाटी, हाम्रो जोरपाटी, पुडासैनी<br /> मैत्री समाज र माकलबारी टोल सुधार समितिले सफाइ गरेका छन् । विसं २०७० जेठ ४ गतेदेखि निरन्तर रुपमा वाग्मती र यसका सहायक नदीको सफाइ हुँदै आएको छ । </div> <div style="text-align: justify;"> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-22/20161022144402.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

काठमाडौं उपत्यकाका नदीबाट १३ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन

कार्तिक ६, २०७३- काठमाडौँ उपत्यकाका प्रमुख नदी सफाइ गरी १३ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको छ । वाग्मती सफाइको १८० औँ हप्तामा शनिबार गुह...

Read more »

बार्सिलोना र सिटीबीच महाभिडन्त

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/sports/19102016085913Manchester-Citys-1000x0.jpg" />कार्तिक ३, २०७३- युरोपेली च्याम्पियन्स लिगमा बुधबार राति हुने खेलका लागि एएफपीको पूर्वविश्लेषण । यी खेलमा सबैभन्दा ठूलो रहेको छ, पेप ग्वार्डिओलाको म्यानचेस्टर सिटीले गर्ने बार्सिलोनाको भ्रमण ।<br /> <h3> <strong>समूह ‘ए’</strong></h3> <strong>पीएसजीविरुद्ध बासेल</strong><br />गत सिजन युरोपाकपको फाइनल प्रवेश गर्न सेभियाले बासेललाई हराएको थियो । त्यति बेलाका सेभियाका प्रशिक्षक उनाइ इभरीको काँधमा अहलिे फ्रान्सेली च्याम्पियन पीएसजी रहेको छ । त्यसैले पीएसजीले यसपल्ट बासेलको सामना गर्दा एमेरी निकै आत्मविश्वासी हुनेछन् । र, यसको एउटा कारण रहनेछ, उरुग्वेली स्ट्राइकर एडिसन काभानीको उत्कृष्ट लय । उनले पछिल्ला ११ खेलमा १५ गोल गरेका छन् ।<br /> <strong>आर्सनलविरुद्ध लुडोगोरेट्स रजगार्ड</strong><br />च्याम्पियन्स लिगमा आर्सनल अपराजित यात्राको सुरुआत लिन सफल रहेको छ । त्यसैले लुडोगोरेट्स रजगार्डको सामना गर्दा आर्सन वेन्गरको आर्सनल आत्मविश्वासी हुनेछ । आर्सनल पेरिसमा बराबरीमा रोकिएता बासेललाई हराउन सफल रहेको थियो । त्यस खेलमा थियो वाल्कटले दुई गोल गरेका थिए ।<br /> घरेलु टिममा पछिल्लोपटक आर्सनलले स्वान्सीलाई हराएको थियो र त्यसमा डिफेन्समा कमजोरी देखिएको थियो । लुडोगोरेट्स विरुद्धको खेलमा आर्सनल यो तथ्यमा सच्चिन चाहन्छ ।<br /> <h3> <strong>समूह ‘बी’</strong></h3> <strong>नेपोलीविरुद्ध बेसिकटास</strong><br />नेपोली यसपल्टको च्याम्पियन्स लिगमा अन्तिम १६ मा पुग्ने पहिलो टिम हुन सक्नेछ, यदि उसले बेसिकटासलाई हराउनेछ र समूहको अर्को खेल बराबरीमा टुंगिनेछ । नेपोलीले यसअघिका दुवै खेल जितेका थिए र अहिले जितको ह्याट्रिक गर्ने क्रममा छ । घरेलु सिरी ‘ए’ मा भने नेपोली पछिल्लो खेलमा एएस रोमासँग पराजित रहेको छ । सन् २००९/२०१० को सिजनयता पहिलोपल्ट युरोपमा खेलिरहेको बेसिकटास भने घरेलु लिगमा राम्रो लयमा छ ।<br /> <strong>डायनामो किभविरुद्ध बेनफिका</strong><br />दुवै टिम पहिलो जितको प्रयासमा हुनेछ । यस खेलमा जित प्राप्त गर्न सक्ने टिमले नकआउट चरणमा पुग्ने सम्भावना बलियो बनाउन सक्छ ।<br /> <h3> <strong>समूह ‘सी’</strong></h3> सेल्टिकविरुद्ध बोर्सिया मोन्चेनग्लायडब्याक पछिल्लोपटक सेल्टिकले पेप ग्वार्डिओलाका म्यानचेस्टर सिटीलाई ३–३ को बराबरीमा रोकेका थियो । सेल्टिक यस्तै, नभएर योभन्दा राम्रो नतिजा निकाल्ने प्रयासमा रहनेछ, बोर्सिया मोन्चेनग्लायडब्याकविरुद्ध ।<br /> <strong>बार्सिलोनाविरुद्ध म्यानचेस्टर सिटी</strong><br />प्रशिक्षक पेप ग्वार्डिओला फेरि एकपल्ट बार्सिलोना फर्कंदै छन् । बार्सिलोनाका लागि खेलाडी र प्रशिक्षक दुवै रूपमा उनले च्याम्पियन्स लिग जिते । अहिले उनी म्यानचेस्टर सिटीको प्रशिक्षक छन् । यी दुईबीचको खेल सिजनकै सबैभन्दा प्रतीक्षित खेल रहेको छ । लियोनल मेसी, लुइस स्वारेज र नेयमारसहितको बार्सिलोनाले च्याम्पियन्स लिगका घरमा भएका १२ खेल लगातार जितेका छन् । यसैलाई तोड्ने अभियानमा रहनेछ, इङलिस प्रिमियर लिग क्लब ।<br /> <h3> <strong>समूह ‘डी’</strong></h3> <strong>रोस्टोभविरुद्ध एटलेटिको म्याड्रिड</strong><br />रुसी टिम रोस्टोभले बायर्न म्युनिखसँग ठूलो अन्तरले हार्न अगाडि पीएसभीलाई डेब्यु खेलमा बराबरीमा रोकेको थियो । घरमा पनि रोस्टोभले राम्रो गर्न सकेको छैन र उसका लागि आफ्ना समर्थकको खराब व्यवहार फेरि समस्या हुन सक्नेछ ।<br /> <strong>बायर्न म्युनिखविरुद्ध पीएसभी आयनहोभन</strong><br />बायर्न म्युनिखको कोही आलोचक छ भने अहिले प्रशिक्षक कार्लो एन्सेलोटी भएका छन् । टिमले शनिबार मात्र फ्रायन्कफर्टसँग बराबरी खेल्यो, प्रशिक्षक एन्सेलोटीले आफ्नै खेलाडीको आलोचना गरेका थिए । यस्तोमा पीएसभीको सामना गर्दा खेलाडीसामु आफ्नो कमजोरी सच्याउने चर्को दबाब हुनेछ ।<br /> Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-19/20161019085917.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a><br /> <br /><br /></div>

बार्सिलोना र सिटीबीच महाभिडन्त

कार्तिक ३, २०७३- युरोपेली च्याम्पियन्स लिगमा बुधबार राति हुने खेलका लागि एएफपीको पूर्वविश्लेषण । यी खेलमा सबैभन्दा ठूलो रहेको छ, पेप ग्वा...

Read more »

‘सनीको बदला राम्रो’

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/entertainment/17102016083417Sunny-Leone-1000x0.jpg" />कार्तिक १, २०७३- गएको शुक्रबारदेखि प्रदर्शन भएको सनी लियोनी अभिनीत ‘बेइमान लभ’ ले निकै आलोचना खेपिरहेको छ । झुर अभिनय र गन्जागोल प्लटका कारण फिल्म गतिलो नभएको समीक्षा आइरहेका छन् ।<br /> <br /> सनीको हृष्टपुष्ट जिउडाल देखाउनमै फिल्म केन्द्रित भएको बताइएको छ । हुन त यसअघिका फिल्ममा पनि सन्नीलाई ‘सो पिस’ बनाइएको प्रतिक्रिया आएका थिए । ‘जिश्म २’, ‘रागिनी एमएमएस टु’, ‘एक पहेली लीला’ जस्ता फिल्ममा उनलाई हट एन्ड सेक्सी देखाएर फिल्म बिकाउन खोजेको आरोप निर्देशकहरूलाई लागेको थियो । राजीव चौधरी निर्देशित ‘बेइमान लभ’ ले पनि बरोबर निन्दा सहिरहेका बेला केहीले भने फिल्ममा बदलाको खण्ड निकै राम्रो भएको बताएका छन् ।<br /> <br /> फिल्ममा सुनैनाको भूमिकामा देखिएकी सनीले राज (रजनीश दुग्गल) सँग बदला लिन्छिन् । बाजी पूरा गर्न आफूसँग शारीरिक सम्बन्ध राखेको चाल पाएपछि सुनैनाले राजविरुद्ध जाल बुन्न थाल्छे । राजकै बाबुका कारण आफ्नी आमाले आत्महत्या गरेको थाहा पाएपछि उसको बदलाको भाव अझ बलियो भएर आउँछ । उद्यमी महिलाका रूपमा प्रस्तुत सन्नीको अभिनयले तारिफ भने पाएको छैन । भारतीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार फिल्ममा बदला लिने दृश्यहरू गज्जब भए पनि अरू नै घिसिपिटी दृश्यले फिल्मको मूल मर्म फिका बनाइदिएका छन् ।<br /> <br /> ‘फिल्म हेर्दै जाँदा दर्शकले यसको मुख्य प्रसंग नै बिर्सिन्छन्,’ एक मिडियाले लेखेको छ, ‘तर, राज र सुनैनाको अन्तिम द्वन्द्व हेर्नलायक छ ।’ पत्रिकाले सनीको भूमिका सन् १९८८ को ‘खून भरी मांग’ मा रेखाजत्तिकै सशक्त भएको समेत दाबी गरेको छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-17/20161017083520.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

‘सनीको बदला राम्रो’

कार्तिक १, २०७३- गएको शुक्रबारदेखि प्रदर्शन भएको सनी लियोनी अभिनीत ‘बेइमान लभ’ ले निकै आलोचना खेपिरहेको छ । झुर अभिनय र गन्जागोल प्लटका क...

Read more »

नयाँ ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी खोल्दै सरकार

<div style="text-align: justify;"> <br /><br /><div> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/science-technology/14102016120614BANDWIDTH-1000x0.jpg" />आश्विन २८, २०७३-<br /> <ul> <li><em><strong>नयाँ कम्पनीले पनि भाग लिन पाउने</strong></em></li> <li><em><strong>७ सय र २ हजार ६ सय मेगाहर्ज </strong></em></li> </ul> </div> सरकारले दूरसञ्चार सेवा चलाउन बोलकबोलमार्फत नयाँ ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी खुला गर्ने भएको छ । दूरसञ्चार सेवाको रेडियो फ्रिक्वेन्सी (बाँडफाँड तथा मूल्यसम्बन्धी) नीति–२०७३ कार्यान्वयन गर्दै सरकारले थप नयाँ ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी खुला गर्न लागेको हो ।<br /> <br /> टेलिफोन, इन्टरनेटलगायतका दूरसञ्चार सेवा चलाउन फ्रिक्वेन्सी आवश्यक हुन्छ । सरकारले पहिलो चरणमा ७ सय र २ हजार ६ सय मेगाहर्ज ब्यान्डको फ्रिक्वेन्सी खुला गर्न लागेको हो । ‘हामीले बोलकबोलमार्फत नयाँ ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी खुला गर्ने तयारी थालिसकेका छौ,’ नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणका प्रवक्ता मीनप्रसाद अर्यालले भने, ‘चाँडै नै यस विषयमा निर्णय हुनेछ ।’ प्राधिकरणले नयाँ ब्यान्डका फ्रिक्वेन्सी खुला गर्न प्राविधिक र मूल्य निर्धारण समिति बनाएर अध्ययन गराइरहेको छ । दुवै समितिको प्रतिवेदन आएपछि नयाँ ब्यान्डका फ्रिक्वेन्सी खुला गर्ने उसको तयारी छ ।<br /> गत असार अन्तिम साता संशोधन भएको नीतिमा तीन महिनाभित्र नयाँ ब्यान्डका फ्रिक्वेन्सी खुला गर्न बोलकबोलका लागि आधार मूल्य (बेस प्राइस) तोक्ने व्यवस्था गरिएको छ । सोही व्यवस्था अनुरूप बोलकबोलका लागि आधार मूल्य तोक्ने प्रक्रिया अघि बढाइएको हो । दसैं लगत्तै प्राधिकरणले यी दुवै ब्यान्डको आधार मूल्य तय गर्ने प्रवक्ता अर्यालले बताए । ‘आधार मूल्य तय भएपछि हामी बोलकबोलमार्फत फ्रिक्वेन्सी बिक्री गर्छौं,’ उनले भने, ‘जसले बढी कबोल गर्छ उसैले फ्रिक्वेन्सी पाउँछ ।’ सरकारले हालसम्म ८ सय, ९ सय, १ हजार ८ सय, २ हजार १ सय र २ हजार ३ सय मेगाहर्ज ब्यान्डको फ्रिक्वेन्सी मात्र खुला गरेको छ । अहिले खुला गर्न लागिएको ७ सय मेगाहर्ज ब्यान्डलाई ‘गोल्डेन ब्यान्ड’ मानिन्छ । यो ब्यान्डको फ्रिक्वेन्सीमा सेवा विस्तार गर्ने कम्पनीले पूर्वाधारमा कम लगानी गर्दा पनि हुन्छ । ‘फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड जति कमको भयो त्यत्ति नै कम लगानीमा गुणस्तरीय सेवा प्रवाह गर्न सकिन्छ,’ अर्यालले भने, ‘फ्रिक्वेन्सी बढ्दै जाँदा लागत पनि बढ्ने सम्भावना हुन्छ ।’<br /> सरकारले ७ सय मेगाहर्ज ब्यान्डमा १५–१५ मेगाहर्जका तीनवटा प्याकेज फरक–फरक कम्पनीलाई बिक्री गर्ने तयारी गरेको छ । त्यस्तै २ हजार ६ सय ब्यान्डमा भने दुई खाले फरक प्रविधिका गरी ६ वटा प्याकेज विभिन्न ६ कम्पनीले पाउने छन् । यो ब्यान्डमा एफडीडी प्रविधि अन्तर्गत २५–२५ मेगाहर्जका दुई र २० मेगाहर्जको १ प्याकेज तथा टीडीडी प्रविधिका १५–१५ मेगाहर्जका तीन प्याकेज उपलब्ध छन् ।<br /> दुवै ब्यान्डको बढाबढ सकिएपछि पहिलो कम्पनीले तोकेको मूल्य तिर्ने गरी नेपाल टेलिकमलाई भने बढाबढ बिनै फ्रिक्वेन्सी दिइने नीतिमा व्यवस्था गरिएको छ । अर्यालका अनुसार ७ सय र २ हजार ६ सय दुवै ब्यान्डमा फोरजीसम्मको सेवा सञ्चालन गर्न सकिन्छ । यी ब्यान्डको फ्रिक्वेन्सी बोलकबोल गर्दा अहिले सेवा नचलाएका कम्पनीलाई समेत आह्वान गर्ने तयारी प्राधिकरणले गरेको छ । दुई ब्यान्डका गरी ९ वटा प्याकेज रहेकाले तिनलाई ९ वटा कम्पनीसम्मलाई दिन सकिनेछ । सरकारले २ हजार ६ सयभन्दा माथिका ब्यान्ड खुला गर्ने बारेमा भने नीतिगत व्यवस्था गरेको छैन । तर, फ्रिक्वेन्सी नीतिमा ३ हजार ३ सय, ३ हजार ४ सय र ३ हजार ६ सय मेगाहर्ज ब्यान्डमा उपलब्ध प्याकेजबारे पनि उल्लेख भने गरिएको छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-14/20161014085721.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

नयाँ ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी खोल्दै सरकार

आश्विन २८, २०७३- नयाँ कम्पनीले पनि भाग लिन पाउने ७ सय र २ हजार ६ सय मेगाहर्ज सरकारले दूरसञ्चार सेवा चलाउन बोलकबोलमार्फत नयाँ ब्यान्...

Read more »

साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार अमेरिकी लोक गायक डिलनलाई

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/entertainment/13102016060013_91910978_dylan1_afp-1000x0.jpg" />आश्विन २७, २०७३- नोबल पाउने भनी चर्चामा रहेका आधा दर्जन उपन्यासकार, कवि, कथाकारलाई छक्याउँदै नोबेल कमिटीले ७५ वर्षे अमेरिकी गायक, गीतकार बब डेलनलाई यस वर्षको साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार दिने घोषणा गरेको छ । अरु साहित्यिक विधाका लेखकले पाउँदै आएको इतिहास तोडै गीततर्फ नोबेल पाउने डेलन पहिलो कलाकार/गीतकार हुन सक्ने आँकलन गरिएको छ । १८ जनाको छनोट टोलीले बिहीबार डेलनको नाम अनुमोदन गरेको थियो ।अमेरिकी संगीत परम्परामा काव्यिक अभिव्यक्ति भित्र्याएको योगदानस्वरुप डेलनलाई साहित्यतर्फको पुरस्कार दिइएको नोबेल कमिटीको वक्तव्यमा उल्लेख छ । साहित्यतर्फ नोबेल दाबेदारका रुपमा केन्याली लेखक नुगी वा थोङ, अमेरिकी आख्यानकार फिलिप रोथ, जापानी लेखक हारुकी मुराकामी, सिरियाली कवि अनुवादक एडोनिसलाई हेरिएको थियो । नोबल कमिटीको नियमानुसार ‘सर्टलिस्ट’मा को(को परेका थिए भनी ५० वर्षपछि मात्रै नाम सार्वजनिक गर्ने परम्परा छ ।<br /> स्कटिस कवि डेलन थोमसबाट प्रभावित डेलनले आफ्नो नाम उनैबाट अनुकरण गरेका थिए । डेलनले लेखेका र गाएका गीतमध्ये ‘ब्लोइङ इन् द विन्ड’, मास्टर्स अफ् वार, अ हार्ड रेन इज् अ गन्ना फल, द टाइम्स दे आर चेन्जिङ, सब्टेरेनियन् होमसिक ब्लुज्, लाइक अ रोलिङ स्टोन लोकप्रिय छन् । तीमध्ये लाइक अ रोलिङ स्टोन सर्वाधिक चर्चित मानिएको छ ।<br /> डेलनका गीत विद्रोह, फरक स्वर र स्वतन्त्रताको प्रतीक मानिन्छन् । मानवता, धर्म, राजनीति र प्रेम उनका मूल स्वर हुन् । आफ्नो देश अमेरिकाले भियतनाममा छेडेको युद्धको विरोधमा उनले थुपै्र गीत लेखे, गाए । रंगभेदविरोधी गीतका सर्जक डेलनले निमूखाको मानव अधिकारको पक्षमा गाएर विश्वको ध्यान आफूतिर तानेको बताउँछन् उनका फ्यान लेखक अभि सुवेदी । ‘मै हुँ भन्ने लेखकभन्दा यिनको छोटो गीत बढी शक्तिशाली छ, डेलनको कवितामै गीत, गीतमै कविता छ,’ सुवेदी भन्छन्, ‘विम्बमा औधी खेल्छन्, गाउले जीवन उनको गीतको विषय हो । साधारण मानिसको आवाज यिनको गीतमा हुन्छ । पात्रहरु निर्माण गर्ने, तिनैमार्फत् आफ्नो भन्नुपर्ने कुरा व्यक्त गर्छन् ।’<br /> सुवेदीले एमए पढाताका २०२७ सालमा डेलनका गीत पहिलोपल्ट सुनेका थिए । स्वयम्भुको बिजेश्वरीमा फुल मुन नाइट गर्ने हिप्पीसँग मिलेर सुवेदीले डेलन सुनेका थिए । ‘धर्मरत्न यमीको घरमा गोपाल योन्जनको रिहर्सल चल्दै गर्दा हिप्पीहरु बब डेलन गाउँथे,’ सुवेदी सम्झन्छन्, ‘हामी डेलनको हाउ मेनी रोड्स गाउँदै हिड्थ्यौं ।’<br /> डेलनले ११ वटा ग्रामी अवार्ड पाइसकेका छन् भने ओस्कर अवार्ड पनि हात पारिसकेका छन् । उनको गीतमा दार्शनिक, राजनीतिक, सामाजिक चेत पाइने भन्दै सन् २००८ मा पुलित्जर अवार्ड जुरीले उनलाई पुरस्कृत गरिसकेको छ । डेलनले पाएसँगै नोबल पुरस्कार शृंखला घोषणा यस वर्षलाई सकिएको छ । टोनी मोरिसनले सन् १९९३ को नोबेल साहित्य पाएको २३ वर्षपछि कुनै अमेरिकीले साहित्यतर्फको नोबेल पाएका थिएनन् ।<br /> आधा दर्जन पुस्तक लेखेका डेलन चित्रकार पनि हुन् । हिपहप, रेग्गी, ब्लुजदेखि हेभी मेटल जस्ता अधिकांश जनरामा यिनको जादू चल्यो । डेलनको वर्चस्व नेपालसम्मै छ । गत मेमा उनी ७५ वर्ष पुगेको अवसरमा राजधानीको पुल्चोकमा डेलनको सम्मानमा संगीत साँझ आयोजना गरिएको थियो ।<br /> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-13/20161013180115.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार अमेरिकी लोक गायक डिलनलाई

आश्विन २७, २०७३- नोबल पाउने भनी चर्चामा रहेका आधा दर्जन उपन्यासकार, कवि, कथाकारलाई छक्याउँदै नोबेल कमिटीले ७५ वर्षे अमेरिकी गायक, गीतकार ...

Read more »

चैनपुर–ताक्लाकोट मार्ग : समृद्धिको सुदूर ढोका

<div style="text-align: justify;"> <strike><img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/05102016022524sticky-1000x0.jpg" /></strike>आश्विन २९, २०७३- बझाङ भ्रमणमा आएका तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले २०५० सालमा भनेका थिए, ‘नेपालको समृद्धिको सुदूर ढोका बझाङको ताक्लाकोट जोड्ने नाका हो । यसले भारत र चीन दुबै देशलाई नजिकबाट जोड्छ । यो नाका खोल्नसके व्यापारिक हिसाबले आधा नेपाल सुदूर पश्चिमतर्फ फर्किन्छ ।’ त्यतिबेला उनले यो नाका खोल्नका लागि आफ्नो सरकारले पहल गर्ने र खोड्पे बझाङ सडकलाई चीन र नेपालको सिमाना बझाङको उरै भञ्जाङसम्म पुर्‍याउने सार्वजनिक घोषणा गरेका थिए । मध्यावधि निर्वाचन घोषणा भैसकेको अवस्थामा मत आकर्षणको लागिमात्र उनले यस्तो बोलेको भन्ने आरोप त्यतिबेलै विपक्षीहरूले लगाए पनि यो कुरा सुदूर पश्चिमबासीका लागि सम्भवत: प्रधानमन्त्री स्तरबाट आएको पहिलो आश्वासन थियो । भाषणमा नै सीमित भए पनि उनले यस नाकाबाट सुदूरको समृद्धि देखेका थिए, जुनबेला अन्य दलका नेताहरूको यस नाकाको कुरा विरलै उठाउँथे ।<br /> त्यसको करिब १ वर्षपछि २०५१ सालमा बझाङ भ्रमणमा आएका तत्कालीन प्रधानमन्त्री मनमोहन अधिकारीले पनि आफ्नो सरकारले यो नाका खोल्न ठोस पहल गर्ने आश्वासन दिए । उनी बझाङ लगायत सुदूर पश्चिम र पश्मिाञ्चलका केही जिल्ला भ्रमण गरेर काठमाडौं पुग्दा—नपुग्दै उनको सरकार ढल्ने अवस्थामा पुगिसकेको थियो । केही दिनभित्र उनको सरकार अल्पमतमा पर्‍यो । उनले दिएको आश्वासन पनि केही दिनका लागिमात्र भयो ।<br /> <img alt="" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/15102016101026basanta-1000x0.jpg" style="float: left; height: 346px; margin: 20px; width: 299px;" />त्यसयता बझाङ आउने पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा, बाबुराम भट्टराईदेखि माधव नेपालसम्म र साना—ठूला दलका नेताहरू जोकोही आए पनि उनीहरूको भाषणको पहिलो एजेन्डा चैनपुर–ताक्लाकोट सडक नै हुने गरेको छ । यो नाकालाई औपचारिक रूपमा खोल्ने, उच्च गुणस्तरको सुरुङ मार्गसहितको सडक निर्माण गर्ने, कैलाश मानसरोवर जाने भारतीय तीर्थयात्रीको मार्ग बनाउने, तीन देश बीचको प्रमुख व्यापारिक मार्ग बनाउने जस्ता मिठा भाषण बझाङीहरूले सुन्न थालेको झन्डै २४ वर्षपछि केपी ओली नेतृत्वको सरकारले चैनपुर ताक्लाकोट सडकको नाममा ४० करोड विनियोजन गर्‍यो । यो सडकको नाममा आएको यो नै पहिलो बजेट हो ।<br /> सरकारले यस नाकालाई महत्त्वमा नराखे पनि प्रदेश नं ७ का बासिन्दाहरूबीच भने यो नाका खोल्नुपर्ने विषयलाई लिएर ठूलै बहसको सिर्जना भैसकेको छ । प्रत्येक प्रदेशमा एउटा अन्तर्राष्ट्रिय नाका हुनुपर्ने विषयसँगै यस नाकाबाट सुदूरको समृद्धि हुन्छ भन्नेमा अहिले सिंगो सुदूर पश्चिम एकमत भइसकेको छ भन्छन्, सुदूर पश्चिम पर्यटन विकासका सूत्रधार एवं नेपाल उद्योग वाणिज्य संघका केन्द्रीय सदस्य गोपाल हमाल । उनी भन्छन्, ‘यो नाका खोल्दा चीनसँग हाम्रो सम्बन्ध जोडिने मात्र हो । फाइदा लिने भारतबाट हो ।’ यो नाका खुलेपछि यो बाटो भएर कैलाश मानसरोवर जाने तीर्थयात्रीका लागि सहज हुने र यसको फाइदा नेपाललाई हुने उनको बुझाइ छ । नाका खोल्नका लागि सरकारलाई दबाब दिन सबैभन्दा बढी भूमिका बझाङकै हुने र यसमा प्रदेश नं ७ का निजी क्षेत्र र नागरिक समाजले पनि साथ दिनुपर्ने उनको तर्क छ ।<br /> हमालको यस तर्कमा सहमति जनाउँदै कैलालीका अग्रणी पर्यटन व्यवसायी कृष्ण महरा भन्छन्, ‘यस नाकाको सञ्चालनपछि भारत, चीन र नेपाल बीचको व्यापारिक सम्बन्ध त बलियो हुन्छ नै । सुदूर पश्चिमले धान्न नसक्नेगरी भारतीय पर्यटकहरू यो बाटो भएर यात्रा गर्ने सम्भावना छ । अहिले हामी पर्यटन व्यवसायीहरू यो कुरालाई ध्यान राखेर पर्यटन पूर्वाधार विकास गर्नुपर्छ भन्ने बहसमा जुटेका छौं ।’ भारतका कर्नाटक, केरला, तामिलनाडु, उत्तरप्रदेश लगायत विभिन्न राज्यहरूले कैलाश मानसरोवर जाने भारतीयहरूलाई सरकारी अनुदानको समेत व्यवस्था गरेको बताउँदै उनले भने, ‘यो नाका नै सबैभन्दा छोटो र सस्तो भएकाले भारतीय पर्यटकको प्रमुख आकर्षणमा पर्ने निश्चित छ ।’ भारतको राजधानी दिल्लीबाट कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरसम्मको दूरी ३ सय ५० किलोमिटर छ । यहाँबाट बझाङ सदरमुकाम चैनपुरसम्मको दूरी ३ सय ३५ किलोमिटर छ ।<br /> सेती लोकमार्गको निर्माणपछि यो बाटोको लम्बाइ झन्डै ८६ किलोमिटर कम हुनेछ । चैनपुरदेखि चीनको सिमाना उरै भञ्ज्याङसम्म ८० किलोमिटर लम्बाइ अनुमान गरिएको छ । केही ठाउँमा सुरुङ निर्माण गर्ने हो भने यो दूरी आधाले घट्न सक्छ । त्यहाँबाट ताक्लाकोटसम्म १६ किलोमिटर सडकको लागि प्राविधिक सर्वेक्षण भई चीन सरकारले निर्माणको काम सुरु गरिसकेको छ । यसरी दिल्लीबाट झन्डै ७ सय किलोमिटरभन्दा कमको सडक दूरीमा चीन जोड्न सकिने यो नै नेपालको सबैभन्दा छोटो त्रिदेशीय नाका भएको र यो नाका खोल्नसके प्रदेश नं ७ को समृद्धिमा वरदान सावित हुने सुदूर पश्चिमाञ्चल पर्यटन तथा सांस्कृतिक विकास मञ्चका अध्यक्षसमेत रहेका इन्जिनियर रमणचन्द्र श्रेष्ठ बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘भारतका ठूलठूला सहरहरू दिल्ली, गुजरात, हरियाणा लगायतको नेपालको पश्चिमतर्फ नै पर्छन् । पश्चिमी क्षेत्रमा झन्डै १० करोड भारतीय बसोबास गर्छन् । यस अघि झन्डै ३३ सय किलोमिटरको यात्रा गरी तातोपानी नाकाबाट भारतीय तीर्थयात्रीहरू कैलाश पुग्ने गरेको र सस्तो खर्चमा लिपुलेकको बाटो भएर हिँडेर जान खोज्ने कैयौं भारतीय तीर्थयात्रीले वर्षेनि ज्यान गुमाइरहेको सन्दर्भमा यो नाका खुलेमा उनीहरू यतैतिर ओइरिने श्रेष्ठको तर्क छ ।<br /> यो नाकाबाट सडक खुलेमा भारतीय पर्यटकमात्र हैन, सुदूर पश्चिमका साना हिमाल आरोहण गर्न चाहने र जडिबुटीको विषयमा अध्ययन—अनुसन्धान गर्न चाहनेका लागि पनि बझाङ आकर्षणको थलो हुने नेपाल पर्वतारोहण संघ साइपाल हिमाल शाखाका सचिव किशोर खड्का बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘साइपाल, राक्सियो, इङल्दार, निलकट्टी लगायतका साना हिमाल यही बाटोमा पर्छन् । सहज आवागमन हुनसकेमा पर्यटकहरू यतातिर उल्लेख्य मात्रामा आउने सम्भावना रहन्छ ।’ यार्सागुम्बा लगायत बहुमूल्य जडिबुटी र हिमाली जैविक विविधताको अध्ययन—अनुसन्धानको लागि पनि उपयुक्त भएकाले यसमा रुचि राख्नेहरूको लागि पनि यो क्षेत्र आकर्षणको केन्द्र बन्ने सम्भावना रहेको उनको भनाइ छ ।<br /> <strong>त्रिदेशीय व्यापारको सम्भावना </strong><br />तातोपानी नाका सञ्चालनमा रहेको बेला पनि भारतीय व्यापारीहरूले नेपाली व्यापारीमार्फत खासाको सामान कैलालीको गौरीफन्टा र कञ्चनपुरको वनवासा हुँदै दिल्लीसम्म पुर्‍याउने गरेका थिए । तातोपानी नाका बन्द भएपछि पनि अहिले पूर्वका अन्य चिनियाँ नाकाबाट आएको सामान यिनै नाका भएर पश्चिम भारतको विभिन्न सहरहरूमा पुग्ने गरेको व्यापारीहरू बताउँछन् । लामो दूरीको कारण ढुवानी भाडा बढी हुने भएकोले सामान महँंगो पर्ने र गौरीफन्टा वा वनवासा नाकालाई चीनसँग जोड्नेगरी सडक बनेमा यो नाकाबाट व्यापार गर्न सजिलो हुने उनीहरूको भनाइ छ ।<br /> यस्तै भारतीय सामानप्रति चिनियाँहरूको पनि उत्तिकै आकर्षण छ । चीनको ताक्लाकोटमा भारतीय सामानहरूको व्यापार गरिरहेका दार्चुलाका सोमपाल व्यासी भन्छन्, ‘मान्छे खच्चरमार्फत ढुवानी गरेर ल्याएको सामानको मूल्य यहाँ ल्याइपुर्‍याउँदा दोब्बर पर्न जान्छ । त्यसको दोब्बर नै फाइदा लिएर हामी चिनियाँहरूलाई सामान बेचिरहेका छौं’ सडकमार्ग खुलेमा सामानको मूल्य सस्तो हुने र बिक्री बढी हुने उनको बुझाइ छ । भारतमा बनेका भाँडाकुँडा, शृङ्गारका सामान क्युरियोका सामानहरूमा चिनियाँहरूको विशेष रुचि रहेको उनले बताए ।<br /> यो नाका खुलेमा व्यापारिक हिसाबले सबैभन्दा बढी फाइदा निर्यातमा रहेको ताक्लाकोटका एक व्यापारी तथा नेपाल—चीन उद्योग व्यापार संघ अन्तर्गतको कैलाश व्यापार संघका सचिव जगत तामाङ बताउँछन् । नेपाल सरकारले चीन सरकारसंँग समन्वय गरेर निर्यात सहज बनाउनसके कृषि, पशु र काठजन्य उत्पादनको राम्रो बजार ताक्लाकोट रहेको उनको भनाइ छ । यस्तै बाँस, निगालो र काठबाट बनेका हस्तकलाका सामग्रीहरू र जडिबुटीको निर्यातबाट पनि नेपालले ठूलो फाइदा लिनसक्ने सम्भावना रहेको उनले बताए । उनले भने, ‘यी सामानहरूको मूल्य नेपालको भन्दा यहाँ दसौं गुणा बढी पर्छ । ताक्लाकोटमा मात्र नभएर तिब्बतभरि र पूर्वी चीनमा नेपाली उत्पादनको माग उच्च छ ।’ अहिले प्राय: सबै सामानहरू अवैध तरिकाले निकासी भइरहेको बताउँदै उनले भने, ‘सडक खोल्ने र वैधानिक निकासी प्रक्रियाको तारतम्य मिलाउने हो भने ढुवानी लागत कम भएर उत्पादक तथा व्यापारीलाई पनि फाइदा हुन्छ । सरकारले पनि अर्बौं राजस्व प्राप्त गर्न सक्छ ।’<br /> <strong>‘स्टोरी टेलिङ रुट’ को सम्भावना</strong><br /><img alt="" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/15102016100347stone-1000x0.jpg" style="margin: 50px;" />सन् १९५५ को अक्टोबर महिनातिर हिमाल आरोहणका लागि बझाङको उरै भञ्ज्याङसम्म पुगेका बेलायती नागरिक सिड्नी बिग्नेलले आफ्नो यात्रा संस्मरण ‘स्पे अन द रुफ अफ द वर्ल्ड’मा चैनपुरदेखि उरैसम्मको यात्राको रोचक विवरण प्रस्तुत गरेका छन् । पुस्तकमा उरै भञ्ज्याङबाट फर्किने क्रममा आफू एक्कासी सेतीको खोँचमा खसेको र आफूलाई अदृश्य शक्तिले बचाएको उल्लेख गर्दै उनले लेखेका छन्, ‘त्यसपछि मैले बाटोमा पर्ने एक मन्दिर (टाँड भन्ने ठाउँमा रहेको लाँगा देवताको मुख्य मन्दिर) मा आफूसँग भएको केही सिक्का र कागजी नोट चढाएँ र बाँकी बाटोको यात्रा सुरक्षित होस् भन्ने कामना गर्दै त्यो मन्दिरबाट पित्तलको घण्टी र चारवटा चाँदीका सिक्का बोकेर लिएँ’, यो बाटोको बारेमा वर्णन गर्ने क्रममा उनले साँच्चिकै मनमोहक र अद्भुत भएको कुरा पुस्तकमा लेखेका छन् । बिग्नेलले भनेजस्तै बझाङ्गीहरूको तिब्बत (भोट) जाने यो बाटोको बारेमा अनौठो विश्वास यहाँका बासिन्दाहरूमा पनि परापूर्व कालदेखि विद्यमान छ ।<br /> प्रचलित किंवदन्ती अनुसार यो बाटो भएर पहिलोपटक लाँगा देवता अन्य केही देवताहरूलाई साथ लिएर मानसरोवर कैलाश हिँडेका थिए । यस क्रममा बाटोमा विभिन्न दानवीय शक्तिहरूलाई परास्त गर्दै लाँगा देवता मानसरोवर पुगेको र मानसरोवर जाने बाटो उनैले निर्माण गरेको भन्ने विश्वास अहिलेसम्म पनि कायम रहेको छ । हुन पनि लाँगा देवतासँग सम्बन्धित कथा (स्थानीय भाषामा फाग) मा उल्लेख भएका घटनाहरूलाई पुष्टि गर्ने खालका विभिन्न प्रमाणहरू यस बाटोको यात्राका क्रममा भेटिन्छन् । कथाका अनुसार लाँगासँग महाबलि बाठपाला र अन्य देवताहरूसंँग गएका थिए । एक बिहान लाँगाले आफूसँगै लगेर गएका धलपुरा देवता हराएको थाहा पाएपछि ध्यानदृष्टिले हेर्दा उनलाई राक्षसहरूले नियन्त्रणमा लिई काटकुट गरी भाग लगाउन थालेको देखे । उनलाई बचाउन बाठपालालाई आदेश दिँदा नित्य स्नानपछि बाठपालाले वेद पाठ गरिरहेको र उनको आग्रह नसुनेकाले आत्तिएर उनले पढिरहेको पुस्तकलाई नै ढुङ्गोमा परिणत गरिदिएका थिए । त्यसपछि बाठपालाले धलपुराको अवस्था जानकारी पाई सेती नदी किनारको ठूलो ढुङ्गोले राक्षसलाई प्रहार गरी मारेको र पछि लाँगाले धलपुरालाई पुनर्जीवित गरेका थिए । लांँगाले ढुङ्गो बनाएको भनिने वेदको पुस्तक अहिले पनि यस यात्राका क्रममा इङगल्दारभन्दा केही माथि बाटोमा रहेको छ । यस्तै बाठपालाले राक्षसलाई प्रहार गरिएको भनेको ठूलो ढुङ्गा सोही बाटोमा पर्ने लांँगा देवताको मुख्य मन्दिर नजिकै रहेको छ । झट्ट हेर्दा पुस्तकजस्तै लाग्ने यो ढुङ्गालाई पुस्तक ढुङ्गा भनिन्छ भने बाठपालाले प्रहार गरिएको भनिएको विशाल ढुङ्गामा मान्छेले समाउँदा परेको जस्तो हातको छाप दुरुस्त देखिन्छ ।<br /> लांँगाको कथाले भनेका कुरा प्रमाणको रूपमा भेटिने यो बाटोलाई कथा सुनाएर पर्यटक घुमाउने पदमार्गको रूपमा विकास गर्न सकिने सम्भावना रहेको छ । लाँगाको कथा (फाग) समेटिएका विभिन्न पुस्तकहरू प्रकाशनमा छन् । त्यो मध्ये मष्टो संस्कृति र परम्परा पुस्तकका लेखक श्यामबहादुर खड्का यो खालको पदमार्ग विकासले पर्यटन व्यवसायमा नै नयाँ आयाम थप्ने बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘१० औं शताब्दीअघि भएका घटनाहरूका जीवन्त प्रमाण अहिलेसम्म पनि भेटिने यो मार्ग, धार्मिक तथा ऐतिहासिक अध्ययनमा रुचि राख्नेहरूका लागिमात्र नभएर पदयात्रा गर्नेहरूलाई पनि अनौठो अनुभूति गराउन सक्ने भएकोले यसलाई स्टोरी टेलिङ रुटको रूपमा विकास गर्न आवश्यक छ ।’<br /> <br /><strong>‘ताक्लाकोट सडकको निर्माण धिमा गतिमा छ’ </strong><br /><em><img alt="" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/15102016100211Ramesh-Lekhak-1000x0.jpg" style="float: left; height: 216px; margin: 20px; width: 180px;" />रमेश लेखक, यातायात मन्त्री</em><br /> <strong>सुदूर पश्चिमलाई चीनसँग जोड्ने उत्तरी नाका खोल्ने विषयमा सरकारले कस्तो पहल गरिरहेको छ ? </strong><br />हाम्रो उत्तर र दक्षिणतिर विश्वकै दुइटा ठूला अर्थतन्त्र भएका मुलुकहरू छन् । यी दुवै मुलुकलाई छोटो दूरीमा जोड्न सक्ने नाका चैनपुर ताक्लाकोट नाका हामीसँंग भएकोले भोलिका दिनमा यसले प्रदेश नं ७ को मात्र नभएर समग्र देशको आर्थिक समृद्धिमा समेत ठूलो योगदान पुर्‍याउने निश्चित छ । त्यसैले ताक्लाकोट लगायत महेन्द्र राजमार्गबाट उत्तर पर्ने ७ नं. प्रदेशका सबै नाकाहरूमा सडक सञ्जाल पुर्‍याउनुपर्छ र दक्षिण भारतलाई जोड्ने नाकाहरू पनि अहिले आवत—जावतका लागिमात्र प्रयोगमा आएको हुनाले यिनलाई पनि व्यापारिक नाकाको रूपमा विकास गर्नसकेमा ठूलो आर्थिक विकासको सम्भावना रहन्छ ।<br /> <strong>यस्तो सम्भावना हुँदा पनि यी नाका खोल्ने विषयमा सरकारले किन तत्परता देखाउन नसकेको ? </strong><br />कैलालीको टिकापुर बौनिया हुँदै बझाङको चैनपुरबाट ताक्लाकोटसम्म जोड्नका लागि सेती राजमार्गको निर्माण कार्य सुरु भैसकेको छ । तर यसको काम धिमा गतिमा छ । यसलाई तीव्र रूपमा अगाडि बढाउनका लागि प्रयास गरिरहेको छु । यस्तै खुटिया दिपायल दु्रतमार्ग पनि सरकारले विशेष रूपमा हेरेर बेग्लै आयोजना कार्यालय स्थापना गरेर काम थालनी हुनुपर्छ र छिट्टै सम्पन्न गर्नुपर्छ भनेर लागिरहेका छौं ।<br /> <strong>छिटो काम गर्नका लागि के समस्या रहेछन् त ? </strong><br />सबैभन्दा ठूलो समस्या भनेको वातावरणीय अध्ययन हो । विभिन्न ठाउँमा जंगल काट्नु पर्नेछ । कैलालीसँग जोडिएको चुरे क्षेत्र संवेदनशील भएकोले वातावरणीय अध्ययनमा समय लागिराखेको छ । अर्को समस्या भनेको भौगोलिक जटिलता पनि हो । समग्रमा भन्दा अहिले जे—जे समस्या देखिएका छन्, ती समस्यालाई सम्बोधन गरेर चाँडोभन्दा चाँडो निर्माण सम्पन्न गर्नुपर्छ भन्नेतिर हामी लागेका छौं ।<br /> <strong>अघिल्लो सरकारले चैनपुर ताक्लाकोट सडककै लागि भनेर पहिलोपटक केही बजेट पनि छुट्याएको छ । यसमा तपाईको कुनै योजना छ कि ? </strong><br />बजेट त छुट्याएको छ, तर छुटाएजति बजेट छ कि छैन, त्यो पनि हेर्नुपर्ने हुन्छ । यदि छैन भने पनि बजेटको कमी हुन नदिने गरेर काम गर्नुपर्छ भनेर म लागिराखेको छु । अर्को कुरा बजेटमात्र छुट्याएर पनि भएन, कार्यान्वयनको पाटो पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ । त्यसैले यसको कार्यान्वयनमा मैले जोड दिइरहेको छु । अर्को अहिले पूर्वाधार निर्माणमा गुणस्तरको कुरो पनि ठूलो चुनौतीको रूपमा देखिएको छ । मैले गुणस्तर र समयमा कार्यान्वयन नहुने दुवै समस्यालाई सुधार गर्नुपर्छ भन्ने कुरा मूल मुद्दाकै रूपमा उठाइरहेको छु ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-15/20161015080829.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

चैनपुर–ताक्लाकोट मार्ग : समृद्धिको सुदूर ढोका

आश्विन २९, २०७३- बझाङ भ्रमणमा आएका तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले २०५० सालमा भनेका थिए, ‘नेपालको समृद्धिको सुदूर ढोका बझाङ...

Read more »

बंगलादेशलाई २३ अर्ब डलर

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/miscellaneous/15102016074817Bangladesh-China-1000x0.jpg" />आश्विन २९, २०७३- ब्रिक्स सम्मेलनमा भाग लिनुअघि चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले शुक्रबार बंगलादेशको भ्रमण गरेका छन् । भ्रमणक्रममा चीनले बंगलादेशलाई २३ अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको सहयोग उपलब्ध गराउने सम्झौतासमेत भएको छ ।<br /> राष्ट्रपति सीको उपस्थितिमा दुई देशबीच २६ बुँदे सम्झौता तथा समझदारीमा हस्ताक्षर भएको छ । सम्मेलनमा भाग लिन भारतको गोवा जाने क्रममा उनले छिमेकी बंगलादेशको औपचारिक भ्रमण गरेका हुन् । चिनियाँ राष्ट्रपतिको बंगलादेश भ्रमण तीन दशकपछि भएको हो । ढाकामा बंगलादेशी समकक्षीबाट स्वागत पाए लगत्तै राष्ट्रपति सी र प्रधानमन्त्री शेख हसिनाबीच ‘वान टु वान’ बैठक भएको थियो । बैठकलगत्तै सी र हसिनाको उपस्थितिमा चीनले बंगलादेशमा लगानी बढाउन र उत्पादन क्षमता सहयोग वृद्धि गर्न पाँच वर्षका लागि २३ अर्ब अमेरिकी डलर दिने सम्झौता भएको हो । उक्त रकम पूर्वाधार निर्माण र ऊर्जा विकास लगायतमा लगानी हुनेछ । सम्झौतामा बंगलादेशी अर्थमन्त्री र चिनियाँ वाणिज्यमन्त्रीले हस्ताक्षर गरेका थिए ।<br /> चिनियाँ सहायक विदेशमन्त्री कोङ जुनयुले दक्षिण एसियामा बंगलादेश चीनको एक महत्त्वपूर्ण साझेदार भएको बताए । चिनियाँ निर्माण कम्पनीहरूले बंगलादेशमा पुल र राजमार्ग बनाउँदै आएका छन् भने बंगलादेशले अधिकांश सैन्य सामग्री चीनबाटै किन्ने गरेको छ । बंगलादेशी राष्ट्रपतिको निम्तामा सी चीनबाट कम्बोडिया हुँदै शुक्रबार बंगलादेश पुगेका हुन् । बंगलादेशले पनि सीको यो भ्रमणलाई ‘ल्यान्डमार्क भिजिट’ को संज्ञा दिएको छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-15/20161015074844.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

बंगलादेशलाई २३ अर्ब डलर

आश्विन २९, २०७३- ब्रिक्स सम्मेलनमा भाग लिनुअघि चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले शुक्रबार बंगलादेशको भ्रमण गरेका छन् । भ्रमणक्रममा चीनले बंग...

Read more »

होचो कद अग्लो व्यक्तित्व

<div style="text-align: justify;">  </div> <div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"> <a href="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/miscellaneous/15102016080357Binod-Sijapati-1000x0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" border="0" class="img-responsive full_h img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/miscellaneous/15102016080357Binod-Sijapati-1000x0.jpg" /></a></div> <div style="text-align: justify;"> आश्विन २९, २०७३- संयुक्त राष्ट्र संघको महासचिवमा पहिलोपटक ८ वर्ष सरकार प्रमुख र एक दशक संयुक्त राष्ट्रसंघीय शरणार्थी उच्च आयोग प्रमुख भइसकेका पोर्चुगलका एन्टोनियो गुटरेसलाई संयुक्त राष्ट्र संघको साधारण सभाले चुनेको छ । गुटरेस छनोट हुनुपूर्व त्यो पदको दाबेदारीमा पूर्वी युरोपीय राष्ट्रका उम्मेदवारहरू पनि थिए । अर्कातिर त्यो पदमा महिला उम्मेदवार चयन गर्नुपर्छ भन्ने गैरसरकारी संस्था र प्रमुख संयुक्त राष्ट्र संघको दातृराष्ट्र अमेरिकाको पनि ‘लबिङ’ भएका कारणले पूर्व युरोपेली पक्षधरहरू ओझेलमा परेका थिए । बहुसंख्यक विश्व मत र माग पनि महिला उम्मेदवारीतिर चुलिँंदै थियो । तर यसपालि महासचिव छनोट प्रक्रिया विगतजस्तो सुरक्षा परिषद्का पाँच स्थायी राष्ट्र प्रतिनिधिहरूले सर्वसम्मतिले छान्ने पद्धति त्यागेर अधिकतम पारदर्शी अर्थात् उम्मेदवारहरूबीच अनेक चरणका ‘डिबेट’का आधारमा निर्णय लिइयो । अन्ततोगत्वा सुरक्षा परिषद्का १५ सदस्ययहरूले गुटरेसको विरोधमा कुनै मत नखसालेको कारण अक्टोबर ६ मा गुटरेसलाई महासचिवको निम्ति महासभासामु सिफारिस गरेको छ । उक्त प्रस्ताव १३ अक्टोबरमा महासभाले अनुमोदन गरेपछि गुटरेस संयुक्त राष्ट्र संघको नवौं महासचिव हुनेछन् ।गुटरेस २५ अप्रिल १९७४ मा भएको ‘कार्नेसन रिभोलुसन’ जसले पोर्चुगलबाट फासिष्ट शासनको अन्त्य गरेपछि समाजवादी पार्टीमा प्रवेश गरी राजनीतिमा होमिएका थिए । हाम्रोमा एसएलसी परीक्षामा ‘बोर्ड फस्ट’ भएजस्तै सन् १९६५ मा पोर्चुगलको राष्ट्रव्यापी हाइस्कुल परीक्षामा प्रथम भएर ‘प्रिमिओ नेसनल डोक लिसिउस’ पदक प्राप्त गर्ने विद्यार्थी हुन्, गुटरेस । भौतिकशास्त्र र दूरसञ्चार प्रणालीमा स्नातक गुटरेसले तिनै विषयहरूको तीन वर्ष (सन् १९७१–१९७४) सहायक अध्यापकका हैसियतले अध्यापनमा संलग्न भए । तिनको राजनीतिक यात्रा समाजवादी पार्टीको संसदीय सदस्य (सन् १९७६–१९९५) हुँदै १९९५ मा भएको आमचुनावमा विजयी समाजवादी दलको संसदीय दलका नेता र पोर्चुगलको प्रधानमन्त्री पद प्राप्तिमा चुलिएको हो । तिनको प्रथम प्रधानमन्त्रीकाल (१९९५–१९९९) अत्यधिक सफल मानियो । तर दोस्रो कालखण्ड (१९९९–२००२) त्यति उत्साहबद्र्धक हुनसकेन । २००२ को संसदीय चुनावमा पराजय भोगेका गुटरेसले प्रधानमन्त्री र समाजवादी पार्टीको संसदीय दलका नेता दुवै पद त्यागेर पोर्चुगलको राजनीतिबाट संन्यास लिए । आन्तरिक राजनीतिबाट संन्यास लिए पनि तिनले अन्तर्राष्ट्रिय समाजवादी संगठन सोसलिष्ट इन्टरनेसनल र एमनेष्टी इन्टरनेसनलको आफ्नो संलग्नतालाई भने निरन्तरता नै दिएका थिए । १९९२ मा सोसलिष्ट इन्टरनेसनलको उपाध्यक्ष चुनिएका गुटरेस २००५ मा उक्त संगठनको अध्यक्षमा चुनिएका थिए । त्यही वर्ष तिनलाई युएनएचसीआरको हाइकमिसनर पदमा संयुक्त राष्ट्र संघको साधारणसभाले चयन गर्‍यो ।<br /> दुई पटक नोबेल शान्ति पुरस्कार (१९५४ र १९८१) विजेता संयुक्त राष्ट्रसंघीय शरणार्थी आयोग (युएनएचसीआर) मा गुटरेस प्रवेश पूर्वको अवस्था अन्योलपूर्ण र कहालिलाग्दो थियो । प्रथम हाइकमिसनर कार्यकाल सफलतासाथ सम्पन्न गरेका नेदरल्यान्डका रुड लुब्बर (जसले युएनएचसीआरको हाइकमिसनर पद प्राप्त गर्नुपूर्व त्यस देशको प्रधानमन्त्री पदमा ३ कार्यकाल सफलतासाथ पुरा गरेका थिए) लाई दोस्रो कार्यकालको सुरुवातमा नै उक्त संस्थामा कार्यरत एक महिला कर्मचारीमाथि यौन दुव्र्यवहार (सेक्सुअल ह्यारेसमेन्ट) को आरोप लागेर पदत्याग गर्नुपरेको थियो । उक्त घटनापश्चात् युएनएचसीआरमा कार्यरत कर्मचारीहरूको मनोबल पिँधमा पुगेको थियो । शरणार्थीहरूको संख्या घट्दै ८० लाखभन्दा कम भइसकेको र दातृराष्ट्रहरू शरणार्थी सहयोगलाई निरन्तरता दिन कन्जुस्याइँ (डोनोर फटिक) गर्न थालेको अवस्थामा रुड लुब्बरको बहिर्गमन शरणार्थीको रक्षा गर्न गठित उक्त संस्थाका निम्ति ऐतिहासिक दुर्घटना थियो । बृहत शरणार्थी सहयोग र कर्मचारी दुवैमा कटौती हुने प्राय: निश्चित अवस्था सिर्जेको थियो । गुटरेसको प्रवेशसँगै इराक, लिबिया, दक्षिण सुडान, युक्रेन र सिरियाको राजनीतिक स्थिति दु्रतगतिमा बिग्रन थाल्यो । यसले गर्दा शरणार्थी संख्या घट्नुको साटो अकासिन थाल्यो । शरणार्थीलाई भरणपोषण सहयोगमा वृद्धि गरी तिनको न्युनतम आवश्यकता परिपूर्ति गर्ने कार्यलाई गुटरेसले दातृ समुदायको प्राथमिकतामा पर्ने अभूतपूर्व सफलता मिल्यो । विश्व शरणार्थी संख्या प्रत्येक वर्ष बढ्दै जाँदा गुटरेसले युएनएचसीआर छाड्नु पूर्व युएनएचसीआरको सहयोग पाउने शरणार्थी संख्या दुई करोड आधा नाघिसकेको र उक्त संस्थाको बजेट ३ अर्ब डलर पुगिसकेको थियो । युएनएचसीआरको कर्मचारी संख्या पनि १० हजारभन्दा बढी थियो ।<br /> दुई पटक नोबेल शान्ति पुरस्कार प्राप्त युएनएचसीआरको हाइकमिसनरहरूको पृष्ठभूमि राजनीतिक वा कानुनविदहरू हुने परम्परा छ । गैरराजनीतिक संस्था भए पनि युएनएचसीआरको निर्माण राजनीतिक र धार्मिक कारणले गर्दा जीवनरक्षाका निम्ति विस्थापित भएर जन्मभूमि त्याग्न बाध्य भएकाहरूको मानवीय अधिकारको संरक्षण, भरणपोषण सहयोग उपलव्ध गराउनु र तिनको दूरगामी समस्या समाधान हो । संस्थाको प्रमुख राजनीतिक विषयमा दख्खल भएका व्यक्ति हुनु सान्दर्भिकमात्र नभएर अत्यावश्यक हुने नै भयो । गुटरेसको हाइकमिसनर नियुक्तिलाई कानुनविदहरूको बर्चस्व भएको उक्त संस्था र दातृ निकायका कर्मचारीहरूबीच तिनले दुई त परैजाओस्, एक कार्यकाल पनि समापन गर्न मुस्किल पर्ने अड्कल काटिएको थियो । पोर्चुगल युरोपको सबैभन्दा पछाडि परेको राष्ट्र भएको हुनाले उनीभन्दा पहिलेका हाइकमिसनर नेदरल्यान्डका पूर्वप्रधानमन्त्री रुड लुब्बर वा उनी अघिका जापानका प्रोफेसर सागतो वोगाताले जस्तोगरी जापान तथा युरोपबाट युएनएचसीआरका निम्ति सहयोग रकम बढ्ने आकांक्षा धेरैले राखेका थिएनन् । त्यसैगरी अत्यधिक विविधताले भरिपूर्ण उक्त संस्था हाँक्ने क्षमता पनि तिनमा होला भन्ने विश्वास धेरैमा थिएन । होचा कदका पोर्चुगली नागरिकको व्यक्तित्वमा न सागतो वोगाताको जस्तो चमक थियो, नत अग्लो कदका लुब्बरको जस्तो नै । बहुभाषी गुटरेसको प्रजातान्त्रिक समाजवादी पृष्ठभूमिले गर्दा प्रमुख दातृराष्ट्र अमेरिकाबाट तिनले सहयोग जुटाउन सफल होलान् भन्ने विश्वास पर्यवेक्षकहरूमा पटक्कै थिएन ।<br /> युएनएचसीआरका हाइकमिसनरमध्ये धेरैको नजर संयुक्त राष्ट्र संघको महासचिव पदमा नभएको होइन । विशेषगरी शत्रुद्दीन आगाखानको दृष्टि, उक्त पदमा भएको घोषणा सार्वजनिकसमेत भएको थियो । तिनले आफ्ना प्रमुख कर्मचारीहरूलाई उक्त पद प्राप्तिका निम्ति लबिङ गर्न न्युयोर्क खटाएका थिए । त्यसैगरी कम्बोडियामा थाइल्यान्डको सिमानामा भएका शरणार्थी शिविरबाट १५ वर्षपछि ४ लाख कम्बोडियन शरणार्थीहरूको आफ्नो बासस्थान फर्केर नवजीवनको सुरुवात गर्ने कार्यमा युएनएचसीआरलाई मिलेको सफलता र बाल्कन मुलुकहरूमा भएको भीषण नरसंहारबाट लाखौं विस्थापित पूर्व युगोस्लाभियन नागरिकहरूलाई सहयोग पुर्‍याउने कार्यमा मिलेको सफलताका कारणले गर्दा सादागो वोगाता पनि पदको प्रत्यासी नै थिइन् । युएन संस्थाभित्र एकमात्र सेलिब्रेटी मानिने युएनएचसीआरका पूर्वकर्मचारी र युएन हाइकमिसनर फर ह्युमन राइट्स पदमा नियुक्ति पाइसकेका सर्जु दिभेरा मेलोको सन् २००५ को बग्दाद बमकाण्डमा देहावसान नभएको भए उक्त पदको दाबेदार हुने प्राय: निश्चित थियो । त्यसो त पूर्व महासचिव कोफी अन्नान पनि युएनएचसीआरकै कर्मचारी थिए । छोटोमा भन्नुपर्दा गुटरेस प्रथम युनएचसीआरको हाइकमिसनर होइनन्, जसले आफूलाई महासचिव पदको प्रत्यासीका रूपमा प्रस्तुत गरेका थिए, तर उक्त पद प्राप्ति गर्ने प्रथम हाइकमिसनर भने उनी नै भए ।<br /> गुटरेस नेपालका निम्ति पनि परिचित व्यक्ति हुन् । तिनले भुटानी सरणार्थी समस्याको समाधान गर्न सन् २००७ मा भुटान प्रस्थान गर्नुपूर्व नेपाल भ्रमण गरेका थिए । भ्रमणको अन्त्यमा तिनले भुटानी शरणार्थीहरूको आफ्नो मुलुक फर्कने नैसर्गिक अधिकारको समर्थनमा वक्तव्य दिएका थिए । एक लाखभन्दा बढी भुटानी शरणार्थीहरू अमेरिका, क्यानाडा, अस्ट्रेलिया र युरोपका विभिन्न मुलुकमा बसोबास गर्न नेपालबाट प्रस्थान त भए, तर आफ्नो मुलुक फर्कने उनीहरूको अधिकार अझैसम्म पुरा हुनसकेको छैन । नेपालमा अझै १२ हजारभन्दा बढी भुटानबाट लखेटिएका भुटानीहरूले शरण लिइराखेका छन् । तिनको नियुक्तिले भुटानलाई आफ्नो नागरिकहरूको ससम्मान स्वदेश फर्कने अधिकारबाट बञ्चित राख्ने कार्यलाई निरन्तरता दिने छुट मिल्ने छैन । त्यसैगरी विश्व समुदायको नजरमा चीनको बढ्दो प्रभावका कारणले गर्दा ओझेलमा परेको हाम्रो मुलुकमा रहेका २५ हजारभन्दा बढी तिब्बती शरणार्थीहरूको समस्या समाधानको पहलकदमीले पनि कुनै न कुनै रूपमा प्राथमिकता पाउने विश्वास राख्न सकिन्छ ।<br /> नेपाली कांग्रेसको सोसलिष्ट इन्टरनेसनलसँग ज्यादै लामो र घनिष्ट सम्बन्ध छ । कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा त्यो संगठनको उपाध्यक्षमा आसिन छन् । अनि परराष्ट्र मन्त्रालय त्यही पार्टीका नेताले सम्हालेका छन् । दु:खको विषय गुटरेसलाई बधाई दिन भने हाम्रो मुलुकले लोभ गरेको देखिन्छ । महासचिव गुटरेसको नेपालप्रतिको धारणा के कस्तो हुनसक्छ भन्ने चासोको विषय हो । प्रथमत: विगतदेखि हामीले गलैंचामुनि लुकाउँदै आएको युद्ध अपराधका घटनाहरूबाट तिनी अनभिज्ञ छैनन् । एमनेष्टी इन्टरनेसनलका हर्ताकर्ता भइसकेका गुटरेसले नेपालमा भएको १० वर्षको माओवादी हिंसाकालका १७ हजारभन्दा बढी नरसंहार, यातना र विस्थापनजस्ता घटना त्यत्तिकै भुल्ने छैनन् । त्यसैगरी संयुक्त राष्ट्र संघको मानवअधिकार सम्बन्धी संस्थाले बेपत्ता पारिएकाहरूको विषयमा पनि उनी अनभिज्ञ छैनन् । तिनको महासचिव पदार्पणसँगै पुन: मानवता विरोधी हत्या—हिंसामा मुछिएका माओवादी र सुरक्षा अंगका खलनायकहरूले हालसम्म पाएको दण्डहीनताको सुविधाबाट बञ्चित हुनुपर्ने निश्चित छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-15/20161015080426.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

होचो कद अग्लो व्यक्तित्व

  आश्विन २९, २०७३- संयुक्त राष्ट्र संघको महासचिवमा पहिलोपटक ८ वर्ष सरकार प्रमुख र एक दशक संयुक्त राष्ट्रसंघीय शरणार्थी उच्च आयोग प्रम...

Read more »

प्लास्टिक सर्जरी भन्या क्या हो !

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/health/13102016041453Roshnaa-Sarki-8--with-mothe-1000x0.jpg" />आश्विन २७, २०७३- रामेछाप जिल्लाको भित्री गाउँ गोठगाउँ–६ मा ज्यालादारी दैनिकी बिताउँदै आएका एक दम्पत्तिको जीवनमा बितेको आठ वर्षयताको एउटै चिन्ताको विषय छ— छोरीको दायाँ खुट्टो ।</div> <div style="text-align: justify;">  </div> <div style="text-align: justify;"> जन्मेको ६ महिनामै घरभित्रको अँगेनामा परेर घुँडादेखि मुनि पैतालासम्मै डढेकी छोरी रोश्नाको उपचार गराउन कृष्णाकुमारी सार्की घटनालगत्तै मन्थलीसम्म पुगिन् । मन्थली अस्पतालमा आगाले पोलेको खुट्टाको सामान्य उपचार गरेपछि भनिएछ— घरमैं लगेर राम्ररी सेकताप गर ।</div> <div style="text-align: justify;">  </div> <div style="text-align: justify;"> छोरी हुर्कदैं गई । नजिकको सरकारी स्कुल जान सक्ने पनि भई । तर, दायाँ खुट्टोको तल्लो भाग एउटा सिधा लठ्ठी जस्तो भैदिएपछि हुर्कदों उमेरसँगै हिंडडुल गर्न अहिले निकै मुश्किल पर्न थालेको छ ।</div> <div style="text-align: justify;">   ‘मैंले एकैपटक मन्थलीसम्म लगेकी हुँ । बनेपा अथवा काठमाडौं लैजानुपर्छ भन्ने पनि थाहा भएन,’</div> <div style="text-align: justify;">  </div> <div style="text-align: justify;"> आमा कृष्णाकुमारीले भनिन्, ‘फेरि अगेनामा परेर डढेको खुट्टो बनाउँदा बन्छ भन्ने पनि भएन । अरुतिर गएर बुझ्न खर्चको जोहो पनि भएन ।’ गाउँमा मेलापर्म गर्दै र ८ वर्षीया छोरी रोश्नापछि ४ वर्षे छोरा दिपेश हुर्काउनमैं तल्लीन रहेकी कृष्णाका श्रीमान देवबहादुर मन्थलीतिर सडक ज्यामीको काम गर्छन् । ‘अहिले भर्खरै सदरमुकामतिर सुनेको हुँ,’ दसैं चाडवाड परिवारसँगै मनाउन मंगलबार मात्रै गाउँ फिरेका देवबहादुरले सुनाए, ‘एउटा प्लास्टिक सर्जरी भन्ने चिज हुन्छ रे, त्यो गर्न पाएमा छोरीले खुट्टा टेक्न सक्छे कि (?) भन्ने लागेको छ ।’</div> <div style="text-align: justify;">  </div> <div style="text-align: justify;">  तर, दसैं–तिहार जस्ता पर्वसमेत बनिबुतो वा माँगजुँगका भरमा मनाउने तयारीमा रहेका सार्की दम्पत्तिका निम्ति विशेष अर्थको प्लास्टिक सर्जरी उपचार गर्ने अथवा काठमाडौंसम्म गएर कुरो बुझ्नै पनि हम्मे देखिएको छ । ‘कहींकतै दाता भेटिएमा छोरीको उपचार सम्भव होला,’ आमा कृष्णामायाले भनिन्, ‘नभए जे त होला भन्ने छ ।’ </div> <div style="text-align: justify;">  </div> <div style="text-align: justify;">  बनेपास्थित रामेछापमा रहेका बिकलाङ्ग समुदायको स्वास्थ्य परीक्षण एवं परामर्श सेवाका लागि खुलेको हस्पिटल एण्ड रिह्याबिटेसन सेन्टर फर डिस्एबल्ड चिल्ड्रेनले रोश्नाको खुट्टाको सर्जरी गर्न सक्ने भएपनि त्यहाँसम्म ‘रिफर’ गरिदिने पनि कोही नभएको स्थानीय रामहरी खत्रीले बताए । ‘अब कुनै दाता भेटिएमा बनेपासम्म लगेर रोश्नाको प्लास्टिक सर्जरी गराउनमा पहल गर्नेछौं,’ खत्रीले भने । </div> <div style="text-align: justify;"> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-13/20161013161700.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a><br /></div>

प्लास्टिक सर्जरी भन्या क्या हो !

आश्विन २७, २०७३- रामेछाप जिल्लाको भित्री गाउँ गोठगाउँ–६ मा ज्यालादारी दैनिकी बिताउँदै आएका एक दम्पत्तिको जीवनमा बितेको आठ वर्षयताको एउटै ...

Read more »

नेपालको एसिया कपमा छनोट हुने सम्भावना कायमै

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/sports/14102016083600womens-cricket-1000x0.jpg" />आश्विन २८, २०७३- नेपाली राष्ट्रिय महिला क्रिकेट टिम आईसीसी महिला विश्व कप २०१७ को एसियाली छनोटमा शुक्रबार रोमाञ्चक प्रतिस्पर्धाबीच थाइल्यान्डसँग एक विकेटले पराजित भएको छ । यससँगै नेपाल विश्व कपको एसियाली छनोटबाटै बाहिरियो ।<br /> चार देश सहभागी एसियाली छनोटको शीर्षस्थानमा रहने टिम ‘ग्लोबल क्वालिफाइर’ का लागि छनोट हुनेछ । हङकङ यात्राको तेस्रो हारले एसियाली छनोटको शीर्षस्थानमा रहने नेपालको सम्भावना समाप्त भएको हो । नेपालले ५ खेलमध्ये २ खेल मात्र जितेर ४ अंक बनाएको छ । हङकङ र चीनले पनि ४(४ अंक बनाएका छन् ।<br /> <br /><div> एक खेल मात्र हारेको थाइल्यान्डले ८ अंक जोडै शीर्षस्थानमा रहने निश्चित गरेर विश्वव्यापी छनोटमा स्थान सुरक्षित गर्‍यो । हङकङ क्रिकेट क्लबमा शुक्रबार भएको दोस्रो खेलमा चीनले घरेलु टिम हङकङमाथि १८ रनको जित दर्ता गरेपछि एक खेलअगावै थाइल्यान्ड एसियाली छनोटको शीर्षस्थानमा रहने पक्का भएको हो ।<br /> सन् २०१६ को अन्त्यतिर थाइल्यान्डमा वुमन्स एसिया कप क्रिकेट पनि हुँदै छ । आयोजकको हैसियतामा थाइल्यान्डले उक्त प्रतियोगिता खेल्नेछ । विश्व कपको एसियाली छनोटमा उसले शीर्षस्थान हात पारे दोस्रो स्थानमा रहने टिमले एसिया कप खेल्न पाउने आईसीसीले जनाएको छ । यसमा भने नेपालको सम्भावना कायमै छ । एसिया कपमा टेस्ट खेल्ने चारसहित ६ टिम सहभागी हुने बताइएको छ ।<br /> डबल लिगका आधारमा सञ्चालित विश्व कपको एसियाली छनोटमा नेपालले अन्तिम खेलमा शनिबार चीनसँग मोङकोकमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछ । अर्को खेलमा थाइल्यान्ड र चीन भिड्नेछन् । यी दुई खेलको नतिजाले एसिया कप खेल्ने एक टिमको टुंगो लगाउनेछ ।<br /> विश्व कपको एसियाली छनोटमा लगातार पाँचौं पल्ट टस जितेको नेपालले ब्याटिङ रोज्ने क्रमलाई निरन्तर राख्यो । नेपालले निर्धारित २० ओभरमा ४ विकेट गुमाएर १ सय ८ रन जोड्यो, जुन यस छनोटमा नेपालले बनाएको सबभन्दा ठूलो स्कोर हो । त्यसलाई जोगाउन भने सकेन । थाइल्यान्डले आठ बल बाँकी छँदै लक्ष्य पूरा गरी छनोटमा चौथो जित निकाल्यो ।<br /> अघिल्ला खेलमा नेपालको ब्याटिङ निक्कै कमजोर देखिएको थियो । हङकङ क्रिकेट क्लबमा थाइल्यान्डविरुद्ध नेपाली खेलाडीको प्रदर्शन केही सुधारिएको देखियो । एकै खेलाडीले मात्र राम्रो खेल प्रदर्शन गर्दै आएकोमा शुक्रबार ५ खेलाडीले रनको दोहोरो अंक बनाए । नेपालको स्कोर ५ रन छँदा बोल्ड भएकी रोशनी बोहरा (२ रन) मात्र क्रिजमा कमजोर देखिइन् ।<br /> ओपनिङमा फेरि ल्याइएका ज्योति पाण्डे २६ बलमा १३ रन जोडेपछि रनआउट भइन् । उनी ८.२ ओभरमा आउट हुँदा नेपालको स्कोर ३८ रन पुगेको थियो । निर्मला शाही २० बलमा २० रन जोडेपछि एलबीडब्लू धरापमा पर्दा नेपाल ४८(२ को अवस्थामा पुगेको थियो । इन्दु बर्माले ३६ बलको सामना गर्दै २६ रन बटुलेर नेरी थापासँग चौथो विकेटका लागि ३३ रनको साझेदारी गरिन् ।<br /> त्यसपछि नेरी र कप्तान रुविना क्षेत्रीले नेपालको इनिङ्स सम्हाले । नेरीले २५ बल खेल्दै एक छक्का र २ चौका प्रहार गरेर नेपालको इनिङ्समा सर्वाधिक ३२ रन जोडिन् । एक छक्का प्रहार गरेकी रुविनाले पनि आक्रमक रूपमा ६ बलमा १० रन बनाएपछि नेपालको स्कोर १०८/४ को सम्मानजनक अवस्थामा पुगेको थियो ।<br /> <strong>रोमाञ्चक खेल</strong><br />नेपाली ओपनर बलर रुविनाको पहिलो बलमा नटाकम चान्तमले छक्का प्रहार गर्दै थाइल्यान्डलाई आक्रामक सुरुवात दिलाएकी थिइन् । एक छक्का, दुई चौकासहित पहिलो ओभरमा रुविनाले १९ रन दिएकी थिइन् । लगत्तै नेपालले स्पिनरलाई ल्यायो । स्पिनमा थाई खेलाडी बल रोक्न संघर्षरत देखिए ।<br /> आक्रामक देखिएकी चान्तमलाई ११ बलमा २३ रन बनाएको अवस्थामा निर्मलाले एलबीडब्लू आउट गरिन् । ३ ओभरमा २९/१ मा रहेको थाइल्यान्डले आठौं ओभरमा ५० रन जोडा दोस्रो विकेट गुमाएको थियो । नताथा बुचाथम (७ रन) लाई बोल्ड गरेलगत्तै अर्को बलमा रानानापर्न पादुङलार्डलाई पनि बोल्ड गरेर करुणा भण्डारी हयाट्रिक नजिक पुगेकी थिइन् । आठौं ओभरको पाँचौं बलमा १ रन दिएपछि उनी हयाट्रिबाट चुकिन् तर ओभरको अन्त्यमा सिरिन्ता साएङ्साकरोत (१८ बलमा १६ रन) लाई एलबीडब्लूमा पार्दै चार बलको अन्तरमा तीन विकेट लिइन् ।<br /> सीता रानामगरले नारुमोल चाईवाईलाई निर्मलामार्फत क्याच गराएर थाइल्यान्डलाई ११ ओभरमा ५८/४ को अवस्थामा पुर्‍याएकी थिइन् । सीताले ११ औं ओभरको अन्तिम बलमा कप्तान सोरनाम टिपोचलाई एलबीडब्लूमा पारेर थाइल्यान्डलाई ६१/६ को अवस्थामा पुर्‍याएर नेपालको आस वृद्धि गरेकी थिइन् । नान्नपात कोचारोएन्कालाई खाता नखोल्दै करुणाले एलबीडब्लूमा पारेपछि थाई टिम ११.४ ओभरमा ६२/७ को अवस्थामा पुगेको थियो । त्यसबेला खेलमा नेपाली टिम हाबी भइसकेको थियो ।<br /> तर, चानिदा सुथिरुआङ र वोङपाका लिएङप्रासेतले आठौं विकेटका लागि ३४ रनको साझेदारी गरेपछि खेल नेपालको हातबाट फुत्किएको थियो । वोङपाकालाई रुविनाले ११ रनमा आउट गरे पनि त्यो निक्कै ढिला भइसकेको थियो । उनले ७ बलमा ९ रन जोडेकी सुलीपर्न लाओनीलाई पनि पिचबाट हटाइन् । त्यसबेला थाइल्यान्ड १०८/९ को अवस्थामा पुगेको थियो र, उसले १९ औंं ओभरको चौथो बलमा १ रन थप्दै रोमाञ्चक जित हात पार्‍यो ।<br /> सुथिरुआङले नटआउट रहँदै २७ रन जोडिन् । उनले २ चौका र १ छक्का प्रहार गर्दै थाई टिमको जितको आधार तय गरेकी थिइन् । उनी वुमन अफ द म्याच पनि चुनिइन् । फेरि प्रभावशाली बलिङ गरेकी करुणाले १५ रन दिएर चार विकेट लिइन् । सीता र रुविनाले २(२ तथा निर्मलाले १ विकेट हात पारे ।<br /> ‘पहिलो बलमा अनपक्षेति रूपमा छक्का प्रहार गरे । त्यसपछि खेलाडी दबाबमा आउँदा गाह्रो भयो,’ नेपाली टिमका मुख्य प्रशिक्षक राजु बस्न्यातले भने, ‘त्यो दबाब सम्हाल्न सकेन । कति बेला कस्तो खेल्नुपर्छ भन्ने अनुभवको कमजोरी खेलाडीमा देखियो । त्यसैले एक समय हातमा आइसकेको खेल पनि गुमाउनुपर्‍यो ।’ उनले थपे, ‘एसिया कपमा छनोट हुन प्रयास गर्नेछौं ।’ नेपालको फिल्डिङमा पनि समस्या देखिएको थियो ।<br /> सन् २०११ मा भएको एसीसी वुमन्स ट्वान्टी ट्वान्टी प्रतियोगितामा २१ रनको जित हात पारेयता नेपालले थाइल्यान्डलाई पराजित गर्न सकेको छैन । थाइल्यान्डसँगको पहिलो खेलमा पनि नेपालले ३ विकेटको हार बेहोरेको थियो । पछिल्लो हार नेपालको लागि थाइल्यान्डसँग लगातार छैटौं असफलता हो । नेपालले थाई टिमसँग खेलेका १० मध्ये दुई खेल मात्र जितेको छ ।<br /> Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-14/20161014203624.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div> </div>

नेपालको एसिया कपमा छनोट हुने सम्भावना कायमै

आश्विन २८, २०७३- नेपाली राष्ट्रिय महिला क्रिकेट टिम आईसीसी महिला विश्व कप २०१७ को एसियाली छनोटमा शुक्रबार रोमाञ्चक प्रतिस्पर्धाबीच थाइल्य...

Read more »

झापादेखि कञ्चनपुरसम्म मधेस प्रदेश बनाउने देशद्रोही कुरा हुन्: केपी शर्मा ओली

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/politics/14102016073918kp-sharma-oli-1000x0.JPG" />आश्विन २८, २०७३- <em>सरकार बाहिरिएपछि पनि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा राजनीतिको केन्द्रमा छन् । विशेषगरी संविधान संशोधनमा निर्णायक भूमिका एमालेको छ, तर उ अहिले संशोधनको लागि तयार छैन । ओलीले भने संशोधनको लागि औपचारिक प्रस्ताव नै नल्याई एमालेको काँधमा आरोपहरु आएको बताउँछन् । औचित्यपूर्ण संशोधनको विपक्षमा नहुने उनको भनाइ छ । प्रस्तुत छ ओलीसँग कान्तिपुरका लागि <strong>बालकृष्ण बस्नेत र शेखर अधिकारी</strong>ले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश–</em><br /><div> ......<br /> <strong>संविधान कार्यान्वयनका बाँकी कार्यभार पूरा गर्न दसैंपछि राजनीतिलाई कसरी डोहोर्‍याउनुहुन्छ ?</strong><br />हामी संक्रमणकालमा छौं । संक्रमणकाल टुंग्याउन सबैको संयुक्त प्रयास चाहिन्छ । संयुक्त प्रयास आज पनि चाहिन्छ तर, साना स्वार्थका कारण, वैयक्तिक वा दलीय स्वार्थका कारण टुट्यो । त्यही विन्दुबाट जोड्नुपर्छ ।<br /> तपाईं विपक्षी दलको नेता पनि हुनुहुन्छ । टुटेको सम्बन्ध जोड्ने उपाय के हुन्छ जस्तो लाग्छ ?<br />हाम्रो ध्यान संविधान कार्यान्वयन गर्ने र अगाडि बढ्ने भन्ने नै छ । कांग्रेसको प्रमुख दलहरु मिल्नै हुँदैन भन्ने नीति नक्कली नीति हो । त्यसले राजनीतिलाई गलत दिशातिर लग्यो । त्यो नीति स्वभाविकरुपमा आएको थिएन, अरु ढंगले अरुकै उद्देश्यका लागि र आफ्नो वैयक्तिक स्वार्थका कारणले आएको थियो । त्यसले राजनीतिलाई गलत दिशामा धकेल्यो र धेरै व्यवधानहरु पैदा भए । संविधान जारी भइसकेको अवस्थामा नेपाली कांग्रेसले गलत नीति थियो । कांग्रेसभित्र लोकतन्त्रका लागि त्याग, तपस्या, बलिदान गरेका र लोकतन्त्रप्रति निष्ठा राख्नेहरु पछाडि परे र अरुको बोलवाला चल्यो । कांग्रेस आम नेता, कार्यकर्ता र देशले चाहने निर्णय गर्ने अवस्थामा छैन ।<br /> त्यो भनेको....<br />हामीबीच १६ बुँदे समझदारी भयो । संविधान बनेपछि सरकारको नेतृत्व एमालेलाई दिने भन्ने थियो । कांग्रेसले भाका फेर्‍यो । संविधान बनेपछि त्यो एकता टुट्यो, अब त्यहीँबाट सुरु गर्नुपर्छ मैले भनेको छु ।<br /> <strong>कांग्रेसलाई यो कुरा भन्नुभएको छ ?</strong><br />मैले लगातार भनिरहेको छु । मेरो नेतृत्वमा सरकार बनेपछि मैले मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठन गर्छु, तपाईंहरु आउनुस् भन्दा संविधान कार्यान्वयन गर्ने तत्परता उहाँमा देखिएन । तर, बरु माओवादीलाई सरकारको नेतृत्व दिने, एमालेलाई एक्ल्याउने नीति लिनुभयो । एमाले एक्लिन मञ्जुर छ, प्रतिपक्षमा बसेर चुनावमा जान तयार छ । एमाले अनेक बाढीहरु वारपार गरेर आएको पार्टी हो, डुब्न लागेको पार्टीजस्तो अनेक त्यान्द्रो समाउनुपर्ने आवश्यकता छैन ।<br /> <strong>तपाईंको भनाइले त दलहरु संवादहीनताको अवस्थामा पुगेकोजस्तो देखिन्छ । तपाईं आफूले चाँही कुनै प्रयास गर्नुभएको छ ?</strong><br />संविधान कार्यान्वयन गर्न र दलीय सम्बन्धलाई पुन ट्रयाकमा ल्याउन मैले पहल गरिरहेको छु । मैले कोसिस गरिन भन्ने होइन । कांग्रेसको स्वार्थ, गलत नीति र माओवादीको त विल्कुलै सत्ता स्वार्थले प्रतिकुल असर पारेको छ । राजनीतिलाई सही ठाउँमा ल्याउने हो भने जहाँ धागो टुटेको थियो, त्यहिँबाट सम्वाद सुरु गर्नुपर्छ ।<br /> <strong>त्यो भनेको राष्ट्रिय सहमतिको सरकार भन्न खोज्नुभएको हो ?</strong><br />राम्रो कुरा त त्यही हो । तर, म अब त्यसमा धेरै जोड दिन चाहन्न । नेपालमा राष्ट्रिय सहमति अल्मल्याउन, झुक्याउन प्रयोग भएको छ । राष्ट्रिय सहमतिको कुरा गर्ने तर काम अर्कै गर्ने, द्वन्द्वतिर धकेल्ने तर सहमति भन्दै गर्ने देखिएको छ ।  प्रधानमन्त्रीले राष्ट्रिय सहमतिका लागि सरकार परिवर्तन भन्नुभयो, सहमति भत्काएर मुलुकलाई द्वन्द्वतर्फ धकेल्दै हुनुहुन्छ । मुलुकलाई द्वन्द्वतर्फ धकेलेर उहाँ केही महिना प्रधानमन्त्री हुने हो, अरु पनि केही चालहरु त होलान् । तराईको समस्या टुंगिएको थियो, आन्दोलन टुंगिएको थियो, नाकाबन्दी थिएन, भारतसँग कुनै समस्या थिएन ।<br /> <strong>तर, ती सबै समस्या तपाईंले हल गर्न सक्नुभएन, समस्या यथावत् रहे भनेरै पुष्पकमल दाहालले तपाईंलाई साथ छाड्नुभएको होइन ?</strong><br />दूत पठाएर कहाँ सपार्नुभयो उहाँलाई नै थाहा होला । आफू गएर सपारेको हो कि ? २५ बुँदे सपारेको हो कि ? घुँडा टेकाई पनि सपारेको हो कि, आदेशको तामेली गर्छु भन्ने सपारेको हो कि ?<br /> <strong>उहाँले भारतसँग सम्बन्ध सुधार गर्न ओली सरकार असफल भयो भने संसदमै भन्नुभयो त ?</strong><br />लोभले, पापले यस्ता कुरा भन्नुपर्दो रहेछ भन्ने कुराको उहाँ प्रमाण नै हुनुभएको छ । दृष्टान्त नै हुनुभएको छ ।<br /> <strong>तपाईंसँग भारतको सम्बन्ध चिसो भएको थिएन उसो भए ?</strong><br />चिसोभन्दा माथि पुगेको थियो । नाकाबन्दी भनेकै त्योभन्दा माथि पुग्नु हो । तर, म प्रधानमन्त्री भएपछि भारत गएँ । कुराहरु भए । ईपीजी ग्रुप बन्यो । त्यसमार्फत पनि कुराहरु भए । कहिँ कतै समस्या थिएनन् । अब सम्बन्ध कहाँ बिग्रिएको थियो, उहाँले कहाँ सपार्नुभयो भन्ने जनतालाई भन्नुपर्दैन ? फेरि अर्को कुरा, धार्मिक कार्य गर्दा श्री गणेशाय नम: बाट सुरु गर्नुपर्छ भनेजस्तै उहाँले एक महिनाभित्रै भारत के उपलब्धीका लागि जानुपर्ने थियो ? के नयाँ गर्नुभयो, के थप गर्नुभयो ? देखासिकीका लागि राजकीय भ्रमण भयो होला कुराको सारतत्व त्यस्तो देखिएन । म गएका बेला समस्या थिए, समाधान भए । नयाँ बन्दरगाह लिइयो । सम्झौताहरु गरिए । असमझदारीहरु थिए, असमझारीहरु हटे ।<br /> <strong>तर राष्ट्रियताको कुरा गर्दै भारतलाई झन् चिढ्याएको आरोप छ नि ?</strong><br />प्रधानमन्त्रीजी के भन्नुहुन्छ यसबारेमा ? राष्ट्रियताको कुरा गर्नु हुँदैन, त्यसो गर्दा बिग्रियो भन्नुहुन्छ ? भारतले त्यसो भनेजस्तो लाग्दैन । उहाँको भनाइ के छ त ? उहाँले सन्तुलित सम्बन्ध बनाउँछु भन्नुभयो, आबेगमा परराष्ट्र सम्बन्ध भन्नुभयो । आबेगमा परराष्ट्र सम्बन्धको आक्रोस र निरर्थक विरोध बाहेक कुनै आबेगको सम्बन्ध देख्नुभयो त ? म प्रधानमन्त्री हुँदा तराई बन्द भएको दुई महिना भएको थियो । नाकाबन्दी भएको तीन हप्ता भएको थियो । त्यसलाई खुलाइयो । म भारत भ्रमणमा गएँ । सम्झौताहरु भए ।<br /> <strong>अर्को कुरा, संविधान संशोधनमा तपाईंले प्रधानमन्त्रीलाई साथ दिनुभएन, बैठकमै जानुहुन्न भनिन्छ नि ?</strong><br />कसले कहाँ, के सम्झौता गरेको छ मैले सोध्दै खोज्दै जाने त होइन नि π अर्थपूर्ण बैठकमा जान्छु । प्रधानमन्त्रीले देखाउनका लागि बोलाउने, मैले वार्ता गरिरहेको छु, सब मिलाउन खोज्याछु भन्ने भ्रम फिँजाउने बैठकमा म किन जाने ? त्यस्ता कुरामा म फेरि पनि जान्न । सार्वजनिक खपतका लागि हुने राजनीतिमा मेरो विश्वास छैन । उहाँले फोन गर्दा फोन उठाएकै छु । कुरा गर्न खोज्दा कुरा गरेकै छु । केका लागि बोलाएको हो भन्ने त म बुझ्छु नि राजनीति गरेको धेरै भयो ।<br /> <strong>संविधान संशोधनका लागि तपाईसँग प्रधानमन्त्रीले छलफल गर्नुभएको छैन उसो भए ?</strong><br />उहाँले सम्झौता गर्दा मलाई सोध्नुभएको थियो ? संविधान संशोधनको कुरा मसँग सोध्नुभएको छैन । कुरा आयो भने संविधान संशोधनमा छलफल गर्छौं, राम्रो कुरा भए मान्छौं, नराम्रो कुरा मान्दैनौं ।<br /> <strong>झापादेखि कञ्चनपुरसम्म</strong><strong> मधेस प्रदेश बनाउने कुरामा एमाले के गर्छ ?</strong><br />देशद्रोही कुरा हुन्, मान्दैनौं । यस्ता कुरा नगरेकै राम्रो ।<br /> <strong>नागरिकतामा ?</strong><br />यस्तो कुरा पनि नगरेकै राम्रो ।<br /> <strong>भाषामा ?</strong><br />भाषा भनेको के ? नेपालमा हिन्दी भाषा राष्ट्रिय भाषा हुँदैन ।<br /> <strong>भनेपछि चुनावअघि संविधान संशोधन हुँदैन ?</strong><br />चुनावका लागि कुनै संवैधानिक जटिलता छन् भने हुन्छ । तर, कसैलाई खुसी पार्नका लागि, बक्साउनका लागि हुँदैन । संविधानको सर्वस्वीकार्यता भन्ने, एमालेबाहेक दुई तिहाई पुर्‍याएर पेलेर जान्छौं भन्ने । एमालेजस्तोको असहमतिका बीच सर्वस्वीकार्यताको कुरा गर्ने, चार जनाले भनेपछि सर्वस्वीकार्यता नहुने, एमालेजस्तो पार्टी विपक्षमा हुँदा पनि सर्वस्वीकार्यता हुने भन्ने जुन परिभाषा छ, आँखामा पट्टि बाँधेर हिंडेपछि के भन्ने ?<br /> <strong>तपाईं प्रधानमन्त्री हुँदा मधेसका समस्याका बारेमा छलफल गर्नुभएको हो । भनेपछि मधेसका समस्याबारे जानकार नै हुनुहुन्छ हैन र ?</strong><br />मैले प्रधानमन्त्रीका हैसियतमा बोलाएको हुँ । उहाँहरु नआउनुभएको हो । समस्या टुंग्याउन मन छैन, धेरैपटक कुरा भए, समस्या टुंग्याउन चाहनुभएन । समाधान खोज्न चाहनुभएन । देशलाई अप्ठ्यारो पार्ने काम गर्नुभयो । मेरोविरुद्ध भोट हाल्न आउनुभयो । मलाई हटाउन भोट हाल्न आउनुभयो । माओवादीले प्रस्ताव फिर्ता लिंदा कहिले दूतावासमा, कहिले होटलमा भोज खान जानुभयो । मैले त मान्छे मारिएको स्थितिलाई साम्य पारेको थिएँ नि π मेरो सरकराले मृतकका परिवारलाई १० लाख दिएको थियो । मुद्धा फिर्ताको कुरा उठाइयो । मैले भनेको थिएँ, कतै असमझदारीमा भएको छ भने ठीकै छ भनेको थिएँ ।<br /> <strong>कैलाली घटनाका आरोपीको मुद्धा फिर्ता लिने कुरामा एमालेको धारणा के हो ?</strong><br />मुद्धा फिर्ता लिने एमालेले होइन । सुतिरहेको बच्चा मारिएको छ, काममा रहेका सुरक्षाकर्मी मारिएको छ, एम्बुलेन्सबाट थुतेर सुरक्षाकर्मी मारिएको छ, सुरक्षा निकाय भनेको जसले जहाँ पनि मार्न पाउने भन्ने होइन ।<br /> <strong>दाहाल सरकारले गराउने चुनावमा तपाईंहरु भाग लिनुहुन्छ ?</strong><br />बिल्कुल लिन्छौं ।<br /> <strong>उहाँले चुनाव गराउन सक्नुहुन्छ भन्नेमा विश्वस्त हुनुहुन्छ ?</strong><br />म मुस्किल देख्छु । उहाँहरुको उद्देश्य फरक हो कि भन्ने शंका छ ।<br /> <strong>चुनाव गराउन सकेन भने...?</strong><br />चुनाव गराउन सकेन भने सरकारको औचित्य समाप्त हुन्छ । ०७४ माघ ७ भित्र संवैधानिक र राजनीतिक जटिलता अन्त्य गर्न सकेन भने देशकाविरुद्ध अपराध हुनेछ । उहाँहरुका छलछाम कुराहरु पर्दाफास हुन्छन् ।<br /> <strong>संवैधानिक संकट निम्त्याएर एमालेले राष्ट्रपतिलाई अघि सार्दैछ भन्ने आरोप लगाउँछन् नि ?</strong><br />एमालेको राष्ट्रपति छैन । एमालेले उम्मेदवार बनाएको थियो ।<br /> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-14/20161014073935.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a></div> </div>

झापादेखि कञ्चनपुरसम्म मधेस प्रदेश बनाउने देशद्रोही कुरा हुन्: केपी शर्मा ओली

आश्विन २८, २०७३- सरकार बाहिरिएपछि पनि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा राजनीतिको केन्द्रमा छन् । विशेषगरी संविधान संशोधनमा निर्णायक भूमिका एमालेक...

Read more »

बढ्यो ब्याज

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/money-finance/06102016045155rupee-1000x0.jpg" />आश्विन २९, २०७३- बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले तत्काल लगानी गर्न मिल्ने रकम (तरलता) अभाव हुन थालेपछि बचतकर्तालाई दिने ब्याज बढाउन थालेका छन् । रकम कम हुँदै गएपछि बैंकहरूले गत वर्षभन्दा झन्डै दोब्बर ब्याज दिएर निक्षेप तान्न थालेका हुन् । दसैंअघि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले एकवर्षे मुद्दती खातामा साढे ८ प्रतिशतसम्म ब्याज दिएका छन् ।<br /> बैंकर्स संघका अध्यक्ष उपेन्द्र पौडेलले सुरुमा मुद्दती र त्यसपछि बचतको पनि ब्याज बढ्दै जाने संकेत देखिएको बताए । गत वर्षको असोजमा मुद्दतीको ब्याजदर ४ प्रतिशत हाराहारी झरेको थियो । केहीअघि नागरिक लगानी कोषले ठूलो रकम ८ प्रतिशत ब्याज पाउने गरी वाणिज्य बैंकमा राखेको छ । स्रोतका अनुसार गत वर्ष सोही रकम ४ देखि साढे ४ प्रतिशत ब्याजदरमा निक्षेप गरिएको थियो । ‘व्याजदर बढेकाले केही राहत मिलेको छ,’ कोषका एक अधिकारीले भने, ‘न्यून ब्याजदर कारण गत वर्ष अवस्था नाजुक थियो ।’<br /> <br /><div> कर्मचारी सञ्चय कोष, बिमा संस्थान, नागरिक लगानी कोष ठूला संस्थागत निक्षेपकर्ता हुन् । यी संस्थाहरूले आफूसँग भएको रकम वाणिज्य बैंकहरूमा मुद्दती निक्षेपमा जम्मा गर्नुपर्छ । ठूला निक्षेपकर्ता भएकै कारण बैंक तथा वित्तीय संस्थाको निक्षेप संकलनमा यी संस्थाको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहन्छ ।<br /> तरलतामा आएको कमीसँगै कर्जा प्रवाह उच्च दरले बढेको र त्यसको तुलनामा निक्षेप दर बढ्न नसकेकाले ब्याजदर उकालो लागेको हो । गत भदौसम्म सरकारी ढुकुटीमा करिब २ खर्ब रुपैयाँ थुप्रिएको छ । सरकारी खातामा बढी जम्मा हुँदा बजारमा रकम अभाव हुने गर्छ । सरकारले विकास लक्षित पुँजीगत खर्च गर्न नसकेका कारण रकम थुप्रिएको हो । यससँगै रेमिट्यान्स पनि घट्न थालेको छ । साउनमा रेमिट्यान्स २ अर्ब रुपैयाँले घटेको थियो । यसले शोधनान्तर अवस्थालाई पनि ऋणात्मक बनायो ।<br /> कर्जा प्रवाह वृद्धिको तुलनामा निक्षेपको वृद्धिदर कम रहेको र सरकारी खर्च नबढेकाले बैंक तथा वित्तीय संस्थामा तरलता कम भएको र बैंकहरू ब्याज बढाउन बाध्य भएको बैंकर्स संघका कार्यकारी सदस्य भुवन दाहालले बताए । ‘अहिले बैंकहरूले निक्षेपको ब्याजदर बढाएका छन्,’ उनले भने, ‘कात्तिकपछि कर्जाको ब्याजदर पनि बढ्छ ।’<br /> एनआईसी एसिया बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत लक्ष्मण रिसालले अहिले बैंकहरूमा प्रतिस्पर्धी तबरले निक्षेपको ब्याजदर बढेको बताए । ‘अधिकांश बैंकले निक्षेपको ब्याजदर बढाएका छन्,’ उनले भने, ‘अब विस्तारै कर्जाको दर पनि बढ्छ ।’<br /> रकम कम हुन थालेपछि बैंकहरूले एकअर्काबाट सापटी लिने क्रम पनि बढेको छ । दसैंअघि अन्तर बैंक ब्याजदर करिब ५ प्रतिशतसम्म पुगेको थियो । पछिल्ला दुई वर्ष अत्यधिक तरलता भएका कारण यो दर एक प्रतिशत वा सोभन्दा तल थियो । पौडेलका अनुसार अन्तर बैंकदर शून्य दशमलव १ प्रतिशत पनि थियो । अन्तर बैंकको भारित ब्याजदर पछिल्लो कारोबार दिनमा ३ प्रतिशत छ । अन्तर बैंक ब्याजदर बढ्दै जानु अन्य ब्याजदर पनि बढदै जाने संकेत हो । वाणिज्य बैंक, विकास बैंक र वित्तीय संस्थाबीचको यस्तो ब्याजदर झनै बढी छ । यसको अर्थ विकास बैंक र वित्त कम्पनी अझ बढी ब्याज दिएर रकम संकलन गरिरहेका छन् ।<br /> बैंक तथा वित्तीय संस्थामा तरलता कम हुँदै गएकाले अब सर्वसाधारणसँगै राष्ट्र बैंकलाई केही राहत पुग्नेछ । अध्यक्ष पौडेलका अनुसार सुरुमा मुद्दती त्यसपछि बचतको ब्याज बढ्ने क्रम हुन्छ । त्यसले विस्तारै कर्जाको पनि ब्याज बढाउँछ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-15/20161015074929.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div> </div>

बढ्यो ब्याज

आश्विन २९, २०७३- बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले तत्काल लगानी गर्न मिल्ने रकम (तरलता) अभाव हुन थालेपछि बचतकर्तालाई दिने ब्याज बढाउन थालेका छ...

Read more »

'पिंक'मा सवाल यौनिकताको

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/nepal/miscellaneous/06102016045354FILM-1000x0.jpg" /> अपरिचितसँग हाँसेर बोल्ने, छोटा कपडा लगाउने, पार्टी वा रक कन्सर्टमा मस्ती गर्ने अनि रक्सी पिउने युवती दक्षिण एसियामा मात्र होइन, पश्चिमा समाजमा पनि ‘ चिप’मा दरिन्छन् । जब कि, यस्तै काम केटाले गर्दा उसको मर्दपन र गौरवसँग जोडिन्छ । एक्काइसौँ शताब्दीको दोस्रो दशकमा पनि महिलाप्रतिको दृष्टिकोण बदलिएको छैन ।<br /><br />अमिताभ बच्चन स्टारर पिंकले यही पुरुषप्रधान सोचमाथि प्रहार गरेको छ, बडो तार्किक र कलात्मक शैलीमा । विषयवस्तु र प्रस्तुतिमा यो वर्ष प्रदर्शित अन्य फिल्मलाई पिंकले पछाडि छोडेको भन्न अनकनाउनु पर्दैन । यो सफलताका हकदार हुन्, अमिताभ र निर्देशक अनिरुद्ध रोय चौधरी । पुरुषको बदनियत र महिलाको स्वतन्त्रताबीचको द्वन्द्वलाई भावनात्मक शैलीले पटकथा बुनिएको छ ।<br /><br />फरासिलो स्वभावकी मिनल (तपसी पन्नु) आफ्ना दुई साथीसँग दिल्लीमा बस्छिन् । एक कन्सर्टमा उनीहरूको भेट सम्पन्न र पहुँचवाला परिवारको सदस्य राजवीर (अंगल वेदी)सँग हुन्छ । राजवीरका अरू दुई साथीसँगै उनीहरू डिनर गर्छन्, त्यसपछि ड्रिंक । त्यही क्रममा असमझदारी उत्पन्न हुन्छ र मिनलले बोतलले हानेर राजवीरको टाउको फुटाइदिन्छिन् । बदलामा राजवीरले चरम ‘टर्चर’ दिन्छ । पुलिसले मिनललाई समात्छ र मुद्दा अदालतसम्म पुग्छ । मिनलमाथिको अत्याचारलाई नियालिरहेका रिटायर्ड वकिल दीपक (अमिताभ) उनको पक्षमा मुद्दा लड्छन् । त्यसपछि खुल्दै जान्छ, असझदारी के थियो र दोष कसको थियो ?<br /><br />निम्न वर्गका अशिक्षित मात्र होइन, शिक्षित र मध्यम वर्गका युवती पनि मानसिक र शारीरिक दुव्र्यहारको सिकार भइरहेका हुन्छन् । तर, थोरैले मात्र प्रतिकार गर्छन्, धेरै सहन्छन् चुपचाप । आफूमाथिको त्यही अन्यायको प्रतिवाद गर्दा युवतीले भोग्नुपर्ने थप मानसिक पीडाको फेहरिस्त हो पिंक । मिनलचाहिँ प्रतिनिधि पात्र हुन् । समाजको यो तीतो–यथार्थ यति गहन र संवेदनशील ढंगमा यसअघि पर्दामा नअटाएकाले पनि पिंक हेर्दा आँत भरिन्छ । तर, यो पुरुषविरोधी फिल्म भने होइन । यसले सिर्फ महिलाको समानताको पक्षमा वकालत गरेको छ ।<br /><br />मध्यान्तरपछि अदालतको बन्द कोठाभन्दा बाहिरका दृश्य करिब देख्न पाइन्न । तैपनि, बुलन्द संवाद र कथ्यशैलीले कहीँकतै झिँजो लाग्दैन । सुरुआतको १५ मिनेट कथाको भेउ पाउन मुस्किल पर्न सक्छ । निर्देशक अनिरुद्धले ‘फ्ल्यासब्याक’ बडो चलाख र रसिलोमा खोल्दै गएका छन् । यसो हुँदा अन्त्यसम्मै दर्शक ‘ इन्गेज’ भइरहन्छन् ।<br /><br />वयोवृद्ध वकिलको भूमिकामा अमिताभ फिट छन्, उनको लुक्स, बोल्ने शैली, भावभंगिमा र तर्कले चरित्रलाई जीवन्त बनाएको छ । मुख्य कुरा स्टारडमको ह्यांगबाट मुक्त छन् उनी । तपसीको भूमिका मायालाग्दो त छँदै छ, अभिनयमा उत्तिकै मनोवैज्ञानिक अन्तद्र्वन्द्व झल्कन्छ । उस्तै पीडाका सिकार भएका कीर्ति कुल्हरी र आन्द्रिय तरिङले पनि तारिफयोग्य काम गरेका छन् । अंगदका वकिल पियुष मिश्रा अर्का प्रभावशाली अभिनेता हुन् । अभिनयसँगै नक्कलझक्कलबिनाको सिनेमाटोग्राफी र लोकेसनले फिल्मलाई एक तह माथि राखेको छ ।<br /><br />चाहे श्रीमती वा प्रेमिका र वेश्या नै किन नहोऊन् ? स्वीकृतिबिनाको यौन सम्बन्ध बलात्कार हो । अर्थात्, आफ्नो यौनिकताको हकदार युवती आफैँ हुन् र हुनुपर्छ भन्ने पिंकको मूल मर्म हो । विषय, शैली, अभिनय र प्राविधिक हरेक कोणबाट हेर्नैपर्ने फिल्म हो यो । किनभने, हलबाट निस्केपछि पनि दिमागमा सवालहरू सलबलाइरहने यस्ता सिनेमाहरू विरलै बन्छन् ।<br /><span style="color: #0000ee;">Source: <a href="http://nepal.ekantipur.com/news/2016-10-06/20161006165432.html" target="_blank">http://nepal.ekantipur.com</a></span></div>

'पिंक'मा सवाल यौनिकताको

अपरिचितसँग हाँसेर बोल्ने, छोटा कपडा लगाउने, पार्टी वा रक कन्सर्टमा मस्ती गर्ने अनि रक्सी पिउने युवती दक्षिण एसियामा मात्र होइन, पश्चिमा ...

Read more »

सबै जिल्लामा टेलिकमको थ्रिजी

<div style="text-align: justify;"> <img alt="NT-logo" class="img-responsive full_w img-one" height="352" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/science-technology/04092016083926NT-logo-1000x0.jpg" width="640" /><br /> आश्विन २१, २०७३- नेपाल टेलिकमले ७५ वटै जिल्लामा जीएसएम प्रविधिमार्फत तेस्रो पुस्ताको दूरसञ्चार सेवा (थ्रिजी) पुर्‍याएको छ । कम्पनीले डोल्पाको दुनै र हुम्लाको सिमीकोटमा थ्रिजी सुरु गरेपछि ७५ वटै जिल्लामा यस्तो सेवा विस्तार भएको हो । कम्पनीले बुधबार दुनै र बिहीबार सिमीकोटमा थ्रिजी सेवाको सुरुवात गरेको जनाएको छ ।<br /> कम्पनीले करिब १० वर्षअघि नै थ्रिजी सेवा सुरु गरेको भए पनि दुर्गम क्षेत्रमा भने पुग्न सकेको थिएन । सुरुमा काठमाडौंबाट सञ्चालामा ल्याइएको थ्रिजी अहिले भने धेरै ग्रामीण क्षेत्रमा समेत विस्तार भइसकेको छ ।<br /> यसैबीच कम्पनीले चार्डपर्व लक्षित छुट योजनासमेत ल्याएको छ । कम्पनीले जीएसएम र सीडीएमए दुवै सेवामा छुट योजना ल्याएको हो । कम्पनीले हाल ७ पैसा प्रतिएमबीमा ‘नाइट डाटा प्याक’ उपलब्ध गराएको छ । राति १० बजेदेखि बिहान ६ बजेसम्म प्रयोग गर्न सकिने यो योजनाअन्तर्गत ग्राहकले ४० रुपैयाँमा ५ सय र ८५ रुपैयाँमा १ हजार २ सय एमबी डाटा पाउनेछन् ।<br /> यो योजना आगामी पुस १५ गतेसम्म लागु हुने कम्पनीले जनाएको छ । प्रिपेडमा नाइट डाटा लिनलाई स्पेसल ५ सय वा १ हजार २ सय एमबी लेखेर १४१५ मा र पोस्टपेडमा लिनलाई १४०० मा एसएमएस गर्न सकिने कम्पनीले जनाएको छ । यसैगरी डाटा अफरअन्तर्गत ५० रुपैयाँमा १ सय एमबी र १ सय रुपैयाँमा २ सय ५० एमबी डाटा उपलब्ध गराएको कम्पनीले जनाएको छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-07/20161007085819.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div>

सबै जिल्लामा टेलिकमको थ्रिजी

आश्विन २१, २०७३- नेपाल टेलिकमले ७५ वटै जिल्लामा जीएसएम प्रविधिमार्फत तेस्रो पुस्ताको दूरसञ्चार सेवा (थ्रिजी) पुर्‍याएको छ । कम्पनीले डोल...

Read more »

दसैं: मायाजाल

<div style="text-align: justify;"> </div> <div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/08102016084303dashain-puja-1000x0.jpg" /> आश्विन २२, २०७३- नेपालमा जत्ति पनि चाडपर्वहरू छन् तिनीहरूमध्ये दसैंको महत्त्व अतीव मात्रामा छ । शाक्तमनसित सम्बद्ध यो चाडको मुख्य नायिका महामाया भगवती दुर्गा हुन् । तिनीले दुष्टको प्रतीकस्वरूप रहेका दानवहरूको संहार गरी देव भनौं या मानवको कल्याण गर्ने कार्य गरेकी थिइन् । यो चाड देव भनौं या मानवबीचको संघर्षसित सम्बद्ध रही यसमा दानवी शक्तिमाथि देव–मानव शक्तिको विजय अर्थात् अन्धकारमाथि प्रकाशको विजयको पर्वको रूपमा रहेको छ । यही कारण यहाँ आश्विन शुल्क पूर्णिमादेखि कार्तिक शुक्ल पूर्णिमासम्म भनौं पूरापूर एक महिनाभर विजयोत्सवको रूपमा नगर एवं ग्रामका चौबाटो–चौबाटो तथा मानिसहरूको घर–घरमा आलोक दीप बाल्ने परम्परा चलेको थियो, जुन अद्यापि प्रचलित छ । यो चाड आश्विन शुक्ल प्रतिपदादेखि प्रारम्भ भई दशमीसम्म खासतवरले मनाइने हुँदा यसलाई दसैं भनिएको कथन छ । तर दसैंको दशहरा नामले मनष्यमा निहित दस प्रकारका पापहरू (कायिक ३+वाचिक ४+मानसिक ३) लाई विनष्ट गरी मानिसले आफूलाई मानवोचित गुणहरूबाट भूषित गर्ने यथार्थसित सम्बद्ध छ भन्नु बढी उपयुक्त हुन्छ ।<br /> महामायाले दुर्ग नामक दानवको संहार गरेको हुँदा यिनको दुर्गा नाम रहन गएको छ । पुराणानुसार भगवान् शिवकी पत्नी पार्वतीले आफ्ना पुत्र गणेशको महादेवद्वारा अज्ञानतावश शिरोच्छेदन गरिएको हुँदा चारैतिरबाट नवदुर्गाहरू उत्पत्ति गरी सम्पूर्ण देवताहरूलाई त्रसित तुल्याएकी थिइन् । यी नवदुर्गाका नामहरूमा विविधता पाइएका छन् । तिनीहरूमध्ये बह्मवैवर्नपुराणमा वर्णित नामहरू उल्लेख्य रहेको प्रतीत हुन्छ । त्यसमा वर्णित वर्णन अनुसार नवदुर्गाहरू दिग्देवीहरू रहेका छन् । नवदिग्देवीहरू यी हुन्— १. प्रकृति–पूर्व, २. चण्डिका–आग्नेय, ३. भद्रकाली–दक्षिण, ४. माहेश्वरी–नैऋत्य, ५. वाराही–पश्चिम, ६. सर्वमंगला–वायव्य, ७. वैष्णवी–उत्तर, ८. शिवप्रिया–ईशान र ९. जगदम्बिका–जल, थल र आकाश । नव दिशाका अधिष्ठात्री रहेकी यी दिग्देवीहरूका प्रिय रहेका वन पत्रिकाहरू हुन्— केरा, अनार, हल्दी, जयन्ती, बेल, दाडिम, अशोक, मान, धान्य ।<br /> दस दिनसम्म चल्ने यो चाडको पहिलो दिनमा सम्पन्न गरिने दुई कार्यहरू उल्लेख्य छन्, तिनीहरू हुन्— जमरा राख्ने र कलश स्थापना । नदीबाट ल्याएको बालुवामा जौ छरेर जमरा राख्ने कार्य गरिन्छ । वैदिक यज्ञको लागि अत्यावश्यक मानिने जौलाई अज पनि भनिन्छ । विष्णुशर्म प्रणित पञ्चतन्त्रको अध्ययनमा यस कुराको स्पष्ट रूपले खुलासा हुन्छ । नेवारहरू जमरा राख्ने कार्यलाई नवला स्वनेगु भन्ने गर्छन् । अर्को, जमरा राख्ने कार्यले वैदिक याज्ञिक विधानको यस चाडमा स्पष्ट रूपले प्रभाव परेको दृष्टिगत हुन्छ । यो चाडलाई यज्ञको रूपमा लिएर सो सफल भएको मानी जमराको फूल भनौं नवला स्वाँ शिरमा राखेर दशमीको दिन खड्ग चालनको साथै हस्तपाद चालद्वारा उत्सव मनाउने गरिन्छ । दशमीको दिनलाई नेवारहरू चारण (चालें) भन्ने गर्छन् जसबाट पनि उपर्युक्त यथार्थको पुष्टिमा टेवा मिल्छ ।<br /> दसैंको पहिलो दिनको दोस्रो महत्त्वपूर्ण कार्य घटकलश स्थापना गर्ने हो । हाम्रो सांस्कृतिक परम्परानुसार घटकलशमै सम्पूर्ण देवीदेवताहरू, सप्तद्वीप, सप्त सागर, सम्पूर्ण नदी एवं तीर्थहरू निहित छन् । यहाँ यी घटकलशहरू अष्टमंगलका चिह्नहरूद्वारा चित्रित गरिन्छन् । अनि उपर्युक्त दिन माथि वर्णित सम्पूर्ण देवी–देवता, तीर्थ आदिद्वारा समाहित घटकलशलाई स्थापना गरी दसैं पूजा शुभारम्भ गरिन्छ ।<br /> दसैंका सप्तमी, अष्टमी, नवमी एवं दशमी तिथिका दिनहरूलाई अत्यधिक महत्त्वको रूपमा लिइन्छ । सप्तमीको दिन दसैंको पूजाका लागि अत्यावश्यक फूलपाती दसैघरमा प्रवेश गराइन्छ । तर यहाँका नेवारहरू उक्त दिनको बदला अष्टमीको दिन आगममा नवपत्रिकाहरू स्थापना गर्ने कार्य गर्छन्, जसको कारण नेवारहरू उक्त दिनलाई धापेंको संज्ञा दिन्छन् । यो दिको भोजलाई नेवारहरू कुछी भ्वय् अर्थात् कुलछी म्वय भन्ने गर्छन् । यस यथार्थको प्राप्तिले दसैंलाई नेवार समाजमा अत्यधिक महत्त्व दिइएको कुरा स्पष्ट हुन्छ । यसले आ–आफ्ना कुल परिवारका सम्पूर्ण सदस्यहरू एकजुट भई विनाशकारी दुष्टहरूको दमनार्थ उद्यत रहनुपर्ने अत्यावश्यकतातिर औंल्याएको स्पष्ट छ । अष्टमी तिथिको अनन्तर नवमीलाई स्याको त्याको भन्ने गरिन्छ । अष्टमी, नवमी दिनहरूमा दुष्ट दानवहरूको संहार गरिसकेको अनन्तर दशमीको दिन मानिसहरू खड्ग चालनको साथै हस्त–पद चाल गर्दै नाचगानसाथ विजयोत्सव मनाउँदै कुल ज्येष्ठ भन्नुको तात्पर्य आफूभन्दा ठूलाबडाहरूको हातबाट जमरा भनौं नवला स्वाँ फूलप्रसाद ग्रहण गर्छन् ।<br /> दसैंलाई नेपालभाषामा मोहनीको संज्ञा दिइएको छ । मोहनीको अर्थ हो मायाजाल फिँजाउने, विभ्रम पैदा गर्ने । यस यथार्थलाई दसैंसम्बन्धी जुन पुराख्यान यहाँ प्रचलित छ त्यसले पनि उपर्युक्त अर्थको सत्यतातिरै स्पष्टत: इङ्गित गरेको छ । हिमालय शिखरमा अवस्थित कुमारी स्वरूपमा रहेकी महामाया भगवतीलाई देखेर ठूला–ठूला दानवराजहरू यथा शुम्भ, निशुम्भ तथा महिषासुर आदि मोहित भएका थिए । कुमारीको स्वरूपमा रहेकी उक्त महामाया देवी जगदम्बाको सुन्दर मुखाकृतिबाट मोहित भई ती दानवराजहरूले उनीसित विवाहका लागि प्रस्ताव गरे । ती कुमारी स्वरूपा देवी दानवहरूको संहारहेतु मौकाको खोजीमा थिइन् । यसैले तिनीले दानवराजहरूलाई आफू एक सर्तमा उनीहरूसित विवाह गर्न तयार रहेको बताइन् । त्यो के भने हिमालवासीहरूको कुल परम्परामा जसले कुमारी केटीसित लडेर तिनलाई हराउन सक्छ तिनैसित तिनको विवाह हुने हुँदा दानवराजले सर्वप्रथम तिनीसित युद्ध गरी तिनलाई जित्नु अनिवार्य छ ।<br /> प्रकृतिका प्राणीहरू माकुराको जालमा फसेर तिनीहरूले आफ्ना इहलीला समाप्त गरेअनुरूप दानवराजहरू पनि महामायाको मोहनीको सिकार भई तिनीहरू सबै नै लडाइँमा पराजित भई मुत्यु वरण गर्न पुगेका थिए । यसरी साँचो अर्थमा भन्ने हो भने उपयुक्त मोहनी शब्दले दावराजहरूलाई मोहनी स्वरूपले आफूतिर आकर्षित गरी कुमारीले तिनीहरूको वध गरेको हुँदा त्यस पर्वलाई मोहनीको संज्ञा दिइनु यथार्थसम्मत नै लाग्छ । यही आख्यानको प्रभाव यहाँका पहाडी जनजीवनमा पनि परेको स्पष्ट रूपले देखिन्छ । पहाडी केटीहरू र केटाहरूको बीच जुन दोहोरी गीत गाउने परम्परा छ त्यसले उपर्युक्त आख्यानसित साम्यता राखेको दृष्टिगत हुन्छ । दोहोरी गीतमा पनि केटाले जितेमा तिनले केटीलाई समातेर लगी आफ्नी पत्नी तुल्याउँछन् भने केटीले जितिन् भने तिनले केटालाई आफ्नो घरमा नोकर तुल्याउन लैजान्छिन् ।<br /> नेपालमा दसैंको चाड १३ औं, १४ औं शताब्दी ई. देखि प्रचलनमा आएको स्पष्टत: लाग्छ । १४ औं शताब्दी ई. ताकाको गोपालवंशालीमा दसैंको बारे उल्लेख आएको पाइएबाट उक्त कुराको पुष्टिमा सघाउ मिल्छ । तर, त्यस बेला यहाँ कतिवटा दसैं प्रचलित थियो भन्ने कुरा निश्चित रूपले थाहा हुन सकेको छैन । अहिले यहाँ वर्षभरिमा वासन्तिक र शारदी गरी जम्मा दुई पटक मनाइने गरेको पाइन्छ । त्यसमा पनि शारदी ऋतुमा मनाइने दसैं वासन्तिक दसैंभन्दा अझ भव्य रूपमा मनाइन्छ । यहाँनिर यस यथार्थलाई बिर्सनु हुँदैन कि पहिले–पहिले दसैं वर्षभरिका चार भिन्न–भिन्न ऋतुहरूमा चार पटक मनाइन्थ्यो ।<br /> देवी भागवत् ग्रन्था चारवटा दसैंको बारे उल्लेख भएको पाइएबाट उक्त कुराको खुलासा हुन्छ । ती चार दसैंमध्ये वसन्त ऋतुमा मनाइने दसैं चैत महिनामा पर्दथ्यो, जसको कारण उक्त दसैंलाई चैतेदसैं भन्ने गरिन्छ । गृष्म ऋतुको दसैं असारमा पर्दथ्यो । शारदीय दसैंचाहिँ आश्विनमा पर्छ जुन अद्यापि भव्य रूपले मनाइँदै आइरहेको छ । शिशिरको दसैं पुस महिनातिर मनाइन्थ्यो, यसै तथ्यको सन्दर्भमा दोलखामा दसैंको अवसरमा निस्कने खड्गयात्राको परम्परालाई लिनु प्रासङ्गिक लाग्छ । त्यस अवसरमा दोलखामा प्रचलित लोकोक्तिअनुसार भीमसेन डबलीमा चारवटा राँगाको बलि दिइन्छ । उक्त डबलीमा बलि दिइने चारवटा राँगाले यथार्थत: चारवटा दसैंको परम्परातिर इंगित गरेको प्रतीत हुन्छ । देवी भागवतमा वर्णित भएअनुसार वर्षभरिमा चार प्रमुख दसैंहरू रहेको औ त्यस समय एक पटक विष्णुले मधुकैटभ दैत्यको वध देवीको पूजा गरी गरेका थिए । त्यस्तै त्रिपुरासुरलाई मार्दा महादेवले, वृत्रासुरलाई मार्दा इन्द्रले तथा रावणलाई मार्दा भगवान् श्रीरामले देवीको पूजा गरेका थिए ।<br /> यसरी उपर्युक्त चारवटा राँगो चार पटक सम्पन्न नवरात्रि पूजाको अवसरमा मारिएका राँगोहरूको प्रतीक रूपमा रहेको सजिलै अनुमान गर्न सकिन्छ । ती चार नवराध वध माथि वर्णन गरिएअनुसार चार भिन्न–भिन्न ऋतुमा सम्पादित भएका थिए जसबाट पनि प्राचीनकालमा समाजमा चारवटा दसैं प्रचलनमा थिए भन्ने कुराको अनुमानमा टेवा मिल्छ ।<br /> उपयुक्त विभिन्न आधारहरूबाट दसैंले हाम्रो सांस्कृतिक जनजीवनमा अत्यन्त महत्ता स्थापित गरेको छ । यसले एकातिर हामीलाई दुष्टको संहार गर्ने कार्यमा कुनै कसर बाँकी राख्न नहुने शिक्षा प्रदान गरेको छ भने देवता एकमा अनेक औ अनेकमा एक नै रहेको यथार्थलाई स्पष्ट रूपले उजिल्याएको छ । अर्को, सपेराले जस्तोसुकै विषालु सर्पलाई पनि वीणा बजाई लठ्ठ पारी आफ्नो अधीनस्थ तुल्याएअनुरूप देवीले आफ्नो मोहनी रूपले दानवराजहरूलाई आफूतिर आकर्षित गरी तिनीहरूको संहार गरेकी थिइन् ।<br /> यस पर्वले अर्को महत्त्वपूर्ण शिक्षा हामीलाई प्रदान गरेको छ— त्यो हो दृष्टको संहार गर्ने कार्यमा कुलका सम्पूर्ण सदस्यहरू एकताबद्ध भई अग्रसर हुने । यसरी यी विभिन्न यथार्थहरूबाट दसैं भनौं मोहनी पर्वको हाम्रो सामाजिक एवं सांस्कृतिक जनजीवनमा महत्त्वको प्रभाव स्थापित गरेको छ भन्न कर लाग्छ ।<br /> Source:  <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-08/20161008085650.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div> <div style="text-align: justify;"> <br /></div>

दसैं: मायाजाल

आश्विन २२, २०७३- नेपालमा जत्ति पनि चाडपर्वहरू छन् तिनीहरूमध्ये दसैंको महत्त्व अतीव मात्रामा छ । शाक्तमनसित सम्बद्ध यो चाडको मुख्य नायि...

Read more »

क्लिन्टन र ट्रम्पबीच फेरी चर्को बहस, एक अर्काप्रति तिखो प्रहार

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w maxh img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/politics/10102016094617Trumo-and-Hillary-1000x0.jpg" /> आश्विन २४, २०७३- अमेरिकी राष्ट्रपति पदका लागि प्रत्याशीहरु हिलारी रोधाम क्लिन्टन र डोनाल्ड ट्रम्पबीच दोस्रो पटक आइतवार राति प्रत्यक्ष टेलिभिजन बहस कार्यक्रम सम्पन्न भयो । </div> <div style="text-align: justify;"> मिसाउरी राज्यको सेन्ट लुइसमा अवस्थित एक विश्वविद्यालयको हलमा आयोजित उक्त प्रत्यक्ष बहस कार्यक्रम शुरुहुनु अघि दुई प्रत्याशीले आपसमा हात मिलाउने जस्तो न्युनतम औपचारिकता समेत पूरा गरेनन् । उक्त कार्यक्रभरी नै ट्रम्प र क्लिन्टनले एकअर्कामाथि तिखो प्रहार गर्ने काम गरे ।<br />कार्यक्रममा वर्तमान राष्ट्रपति बाराक ओबामाले अवलम्बन गर्नु भएका अमेरिकी रणनीतिहरु, इराक, सिरिया, अफगानिस्तान लगायतका मुलुकहरुमा गरिएको सहयोग इत्यादि बारे पनि ट्रम्पले तीब्र आलोचना गर्न भ्याए ।<br />दर्शकका प्रश्नका उत्तर दिने क्रममा ट्रम्पले हिलारी उपर अलि बढी नै रिस पोखी आक्रामक भएर प्रस्तुत भए भने हिलारी पनि के कम, ट्रम्पलाई व्यङग बाणको वर्षा गरी आच्छु आच्छु पारिन् ।<br />ट्रम्पले हिलारीको निन्दा गर्ने क्रममा उनका पति बिल क्लिन्टन धेरै वर्षअघि एक पटक यौन काण्डमा मुछिएको घटनालाई उछाले । जवाफमा हिलारीले पनि ट्रम्पले महिलाको सम्बन्धमा अतिशयोक्ति गरी बोलेको श्रब्यदृष्य (भिडियो टेप) सार्वजनिक गरिदिइन् ।<br />सन् २००५ मा रेकर्ड गरिएको उक्त टेपमा स्थानीय एक बसमा अमेरिकी एनबीसी टेलिभिजन कार्यक्रम प्रस्तोता बिल्लि बुश र ट्रम्पसँगै यात्रा गरिरहेको बखत कुराकानी भएको दृष्य देखाइएको छ । कुराकानीको क्रममा ट्रम्पले “तिमी चलचित्र (हलिउड) का एउटा नायक हुने हो भने तिमीले महिलालाई जे गरे पनि हुन्छ” भनेका रहेछन् ।<br />साथै, कुराकानीकै क्रममा बुशले तपाईं पनि केटीहरु खेलाउन माहिर हुनुहुँदो रहेछ भन्दै दुबै जनाले महिलाहरुका नितम्ब, तिघ्रा, पिँडुलाको चर्चा गरेका रहेछन् ।<br />“महिलालाई जे गरे पनि हुन्छ” भन्ने अभिव्यक्तिले कोही पनि महिलालाई उनको स्वीकृतिबिना अङ्गालोमा कस्ने वा चुम्बन गर्नेजस्ता यौनजन्य दुव्र्यबहार गरे हुन्छ भन्ने अर्थ लाग्छ भन्ने अडान लिई क्लिन्टनले कस्सिएर ट्रम्पलाई आच्छु आच्छु पारिन् ।<br />क्लिन्टनको यस अडानले दर्शक दीर्घाबाट समर्थनको ओइरो पायोे र ट्रम्प तत्काल सो बिगतको घटनाका लागि माफी माग्न बाध्य भए ।<br />डेढघण्टा चलेको सो प्रत्यक्ष बहस कार्यक्रममा दर्शकका प्रश्नका उत्तर दिने क्रममा दुबै जनाले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय मामिलाका धेरै विषयमाथि आ(आफ्नो धारणा व्यक्त गरे तापनि हिलारीमाथि ट्रम्प अलि बढ्तै आक्रोशित भएर प्रस्तुत हुँदा दर्शकहरुले मन पराएका थिएनन् ।<br />निर्वाचनको ठीक एक महिनापूर्व सञ्चालित यस कार्यक्रमले विजयको गन्तव्यतर्फ क्लिन्टनको थप कदम बढेको अनुमान गरेका छन् ।<br /> Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-10/20161010214627.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a></div> <div style="text-align: justify;"> <br /></div>

क्लिन्टन र ट्रम्पबीच फेरी चर्को बहस, एक अर्काप्रति तिखो प्रहार

आश्विन २४, २०७३- अमेरिकी राष्ट्रपति पदका लागि प्रत्याशीहरु हिलारी रोधाम क्लिन्टन र डोनाल्ड ट्रम्पबीच दोस्रो पटक आइतवार राति प्रत्यक्ष टे...

Read more »

अञ्जुको अभिनय रहर

<div style="text-align: justify;"> <span style="line-height: 1.6;"><img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/entertainment/09102016124924anju-panta-copy-600x0.jpg" /> </span><br /> <span style="line-height: 1.6;">सुरिलो स्वरकी धनी गायिका अञ्जु पन्त कुनै दिन नायिकाका रूपमा चलचित्रको पर्दामा झुल्किइन् भने अचम्म नमाने हुन्छ, किनभने उनले अभिनयका बारेमा सोचिरहेको कुरा हालै एउटा अन्तर्वार्ताका क्रममा बताएकी छिन् । त्यसो त सुन्दर मुहारकी यी गायिकालाई विगत एक दशकदेखि नै चलचित्रमा अभिनय गर्ने प्रस्ताव आइरहेका थिए । </span><br /> <br />उनले ती प्रस्ताव अस्वीकार गरिरहेकी थिइन् । अहिले आएर उनले अभिनयका लागि नयाँ सर्त पनि सार्वजनिक गरेकी छिन् । अञ्जुले भनेकी छिन्— ‘यदि कसैले मेरो आफ्नै कथामा चलचित्र निर्माण गर्छ भने म नायिकाको भूमिका निर्वाह गर्न तयार हुनेछु ।’ अञ्जुले आफ्नो बायोग्राफीमा चलचित्र निर्माण हुने भयो भने मात्र अभिनयका लागि तयार हुने बताएकी हुन् ।<br /> <br /> अञ्जुले आफ्नो सांगीतिक संर्घष, सफलता, जीवनका आरोह–अवरोहलाई समेट्ने हो भने एउटा राम्रो चलचित्र तयार हुनसक्ने सम्भावना समेत व्यक्त गरेकी छिन् । अञ्जुले आफ्नो आत्मकथाको पुस्तक सार्वजनिक हुने क्रममा रहेको समेत खुलाशा गरेकी छिन् ।<br /> Source:<a href="http://saptahik.ekantipur.com/news/2016-10-09/20161009124930.html" target="_blank"> http://saptahik.ekantipur.com</a></div>

अञ्जुको अभिनय रहर

  सुरिलो स्वरकी धनी गायिका अञ्जु पन्त कुनै दिन नायिकाका रूपमा चलचित्रको पर्दामा झुल्किइन् भने अचम्म नमाने हुन्छ, किनभने उनले अभिनयका बार...

Read more »

दूषित पानी र स्वास्थ्य

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"> <a href="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/miscellaneous/09102016074129KP-Lamsal-1000x0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" border="0" class="img-responsive full_h img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/third-party/miscellaneous/09102016074129KP-Lamsal-1000x0.jpg" /></a></div> <div style="text-align: justify;"> आश्विन २३, २०७३- पानी सजिव जीवन आधारका लागि महत्त्वपूर्ण कुरा हो । तर, यही पानीमा बेइमानी र मनोमानीले गर्दा बेला–बेलामा समस्या पनि निम्तिने गर्छ । विशेष गरी खानेपानीको गुणस्तरको विषय सधैंजसो बहसमा आइरहन्छ । स्रोतबाट सिधै बोतलमा प्याकिङ गरेर मिनरल वाटरका नाममा दूषित पानी बिक्री भइरहँदा समेत यस्ता विषय सधैंजसो बहसमा आउँछन् र केही समयमा आपैंm हराउँछन् । जनस्वास्थ्यसँग प्रत्यक्ष रूपमा जोडिने यस्ता संवेदनशील विषय बेलाबेला समाचारका मसाला मात्र हुने तर सरोकारवाला निकायबाट आवश्यक सुधार नहुने परिपाटीले ठुलै समस्या आइरहेका छन् र आउनेछन् </div> <div style="text-align: justify;"> काठमाडौंमा वितरण भइरहेको ट्यांकर तथा बोतलको पिउने पानीमा दिसामा पाइने जीवाणु पाइनु आपैंmमा लापरबाहीको पराकाष्ठा हो । पिउने पानी जीवाणु तथा हानिकारक रसायन र ठोस वस्तुरहित हुनुपर्छ । तर, सामान्यत: सबै स्थानमा पाइने पिउने पानी प्राकृतिक रूपमै शुद्ध नहुन सक्छन् । त्यसैले पिउने पानीको गुणस्तरसम्बन्धी विभिन्न मापदण्ड छन् । हरेक मुलुकले आफ्नो अवस्था र जनस्वास्थ्यमा पर्ने प्रभावका आधारमा पानीको गुणस्तर तोकेको पाइन्छ । यसरी तोकिने मापदण्ड पानी प्रदूषित बनाउन सक्ने रसायन वा जीवाणुको प्रकृति र तिनले जनस्वास्थ्यमा पार्ने प्रभावअनुसार फरक पर्छ । यही वैज्ञानिक आधारमा विश्व स्वास्थ्य संगठनले पनि पानीको गुणस्तरका लागि मापदण्ड तोकेको छ । <div> विशेष गरी पानीलाई रासायनिक, जैविक वा भौतिक कुराहरूले दूषित बनाउँछन् । भौतिक कुराहरू जस्तै ढुंगा, बालुवा, काठको टुक्रा वा अन्य कुनै ठोस वस्तु नांगो आँखाले पनि देख्न सकिन्छ भने जीवाणु वा रसायनको उपस्थितिलाई आँखाले ठम्याउन गाह्रो हुन्छ । विशेष गरी कोलिफर्म, इकोलिजस्ता सूक्ष्म जीव तथा आर्सेनिक, क्लोरिन, नाइट्रेट, विषादीहरू, लिड, कपर, क्याडमियम, म्याग्निज, फ्लोराइडजस्ता रसायनले पानीलाई दूषित बनाउन सक्छन् । जीवाणुहरू प्राकृतिक रूपमै, दूषित स्रोतका कारण वा राम्ररी प्रशोधन नगरी प्याकिङ गरिएमा विकास हुन सक्छन् भने आर्सेनिकजस्ता रसायनहरू विशेष गरी जमिनमा जमेको वा जमिनमुनिको पानीमा प्राकृतिक रूपमा हुन सक्छ । अनियन्त्रित वा अव्यवस्थित औद्योगीकरण वा फोहोर व्यवस्थापन नगर्दा वरिपरिको पानीलाई दूषित बनाउन सक्छ । क्लोरिनजस्ता रसायनको अवशेष पानी शुद्धीकरणका नाममा अधिक क्लोरिनको प्रयोगले आउँछ भने नाइट्ेरट जमिनमा कृषिका लागि प्रयोग गरिएको रासायनिक मल र विषादीले पानीको स्रोतमा मिसिन गई दूषित बनाउँछ । यस्तो दूषित पानीलाई शुद्धीकरण गर्न सकिन्छ वा सकिँदैन भन्ने कुरा कस्तो रसायन मिसिएको छ भन्नेमा भर पर्छ । सही तरिकाले शुद्धीकरण गर्दा जीवाणुबाट पानी शुद्धीकरण गर्न सकिन्छ ।<br /> अहिले काठमाडांैको पानीमा भेटिएको जीवाणु सही तरिकाले शुद्धीकरण गरी निर्मूल पार्न सकिन्छ । तर पानी प्रशोधन वा वितरण गर्ने व्यापारीहरूको लापरबाहीका कारण यो समस्या भइरहेको छ । सरकारी स्वामित्वको खानेपानी संस्थानले वितरण गर्ने पानीसमेत दूषित पाइनु लापरबाही वा गैरजिम्मेवारपन बाहेक अरू हुनै सक्दैन । जीवनमरणसँग जोडिएको वस्तु व्यापारिक दृष्टिले मात्र हेर्ने प्रवृत्तिले ठूलो जनस्वास्थ्य समस्या निम्त्याइरहेको छ । नेपालमा प्रशोधित पानीको उत्पादन तथा वितरणका लागि खुलेका उद्योगको प्रशोधन उद्योगमा हेर्ने हो भने त्यस्तो पानी जीवनभर खान मन लाग्दैन । तर यात्रा वा यस्तै अवसरमा बोतल वा काठमाडौंजस्ता सहरमा जार वा ट्यांकरको पानीको विकल्प कठिन छ । अत: शुद्ध पानीको उत्पादन तथा वितरणको सुनिश्चितताका लागि सरोकारवालाहरू जिम्मेवार हुनैपर्छ । नियमनकारी निकायहरूले आफ्नो प्रभावकारी उपस्थिति देखाउन जरुरी हुन्छ । अहिले उत्पादक वा वितरकहरू गुणस्तरको वास्ता नगरी व्यापार गर्ने र नियमनकारी निकाय प्रभावहीन भएका कारण समस्या बल्भिँmदो छ ।<br /> दूषित पानीको उपभोगका कारण कस्तो समस्या आउँछ भन्ने कुरा दूषित गराउने माध्यमका आधारमा फरक पर्छ । विशेष गरी जीवाणुद्वारा दूषित भएको पानीको उपभोगबाट हैजा, झाडापखाला, आउँ, टाइफाइड, हेपाटाइटिस ए, जन्डिस, बान्ता हुने, पेटमा समस्या, दाँतमा समस्या, ज्वरो आउनेजस्ता सामान्यदेखि ज्यानै लिन सक्ने खतरनाक स्वास्थ्य समस्या निम्तिन सक्छ ।<br /> अर्कोतिर आर्सेनिकजस्ता रसायनको अवशेषयुक्त पानीको उपभोगले अल्पकालीन तथा दीर्घकालीन रूपमा सामान्यदेखि ज्यानै लिने खतरनाक समस्या देखिन्छ । विशेष गरी नेपालको तराई क्षेत्रमा कल वा ट्युबेलमार्फत आउने पानी आर्सेनिकजस्ता रसायनयुक्त भएको पाइन्छ । त्यसैले कल वा ट्युबेलको पानी परीक्षण गरेर मात्र प्रयोग गर्नुपर्छ । आर्सेनिकयुक्त पानीको सेवनले मुटु, श्वासप्रश्वास तथा छालासम्बन्धी समस्यादेखि क्यान्सरसम्म हुन सक्छ । त्यस्तै क्लोरिन, फ्लोराइड, नाइट्रेट, लिडजस्ता रसायन तथा विषादीको अवशेष बढी भएको पानीको उपभोगले पेट, छाला, आँखा, श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या, विभिन्न अंगमा क्यान्सरजस्ता असर देखिन सक्छन् । नेपालमा जीवाणुको संक्रमणको विषयमा बहस भइरहेको भए पनि यस्ता किसिमका रसायनको अवशेषको विषयमा खासै ध्यान दिइएको पाइँदैन । नेपाल सरकारले पानीको गुणस्तरको मापदण्डमा यस्ता रसायनको अवशेषको अधिकतम मात्रा तोकेको भए पनि खासै नियमन गरिएको देखिँदैन । कतिपय पानी प्याकेजिङ गरिएको जार वा बोतलको भित्रपट्टि लेउ टाँसिएको, हिलो मिसिएको पनि भेटिन्छ । पानी प्रशोधन उद्योगहरूले प्रशोधित वा मिनरल वाटरका नाममा पानीलाई स्रोतबाट प्रशोधन नगरी सिधै प्याकिङ गरेर बेच्ने गरेका कारण यो समस्या आइरहेको छ ।<br /> संसारभरि नै पानीजन्य रोग जनस्वास्थ्यको प्रमुख समस्याका रूपमा छ । विशेष गरी नेपालजस्ता मुलुकमा पानीजन्य रोगबाट धेरै समस्या निम्तिने गर्छ । कहिलेकाहीं दूषित पानीका कारण महामारी नै आउने गर्छ । करिब २ वर्षअगाडि दूषित पानीकै कारण विराटनगरमा आएको महामारी एउटा पाठ सिक्नुपर्ने दृष्टान्त हो । स्रोतमै दूषित वा दूषित तरिकाले वितरित पानीलाई सजिलो विधिमार्फत केही हदसम्म शुद्धीकरण गर्न सकिन्छ । उमाल्ने, क्लोरिनेसन गर्ने, सोडिस गर्ने, फिल्टर गर्नेजस्ता विधि पानी शुद्धीकरण गर्ने घरेलु उपाय हुन् । यीमध्ये पनि पानीलाई भकभकी उमाल्ने सबैले सजिलै गर्न सकिने तरिका हो । उमाल्ने विधिले जीवाणु मार्न सक्छ तर विषाक्त रासायनिक हटाउन भने गाह्रो हुन्छ । अर्कातिर सामान्य खालका घरेलु फिल्टरले ठोस कुरा मात्र छान्न सक्छ तर जीवाणु मार्न र रसायन हटाउन गाह्रो हुन्छ । अत्याधुनिक फिल्टरहरूले केही हदसम्म रसायन तथा जीवाणुबाट समेत पानीलाई शुद्ध बनाउन सक्छ ।<br />अत: पानीलाई फिल्टर गरिसकेपछि उमालेर मात्र पिउने गर्नुपर्छ । क्लोरिनजस्ता पानी शुद्धीकरण गर्ने रसायनले केही जीवाणु मारी पानी शुद्धीकरण गर्छन् तर यस्ता रसायनको अवशेष धेरै भएमा स्वास्थ्यमा झन् नराम्रो असर पर्छ । शुद्ध पानीका लागि पानीको स्रोतलाई सफासुग्घर राख्ने, वितरण प्रणालीलाई पनि व्यवस्थित बनाउन जरुरी छ । पिउने पानी मात्र नभई खाना बनाउन प्रयोग गरिने पानी पनि शुद्ध हुन जरुरी हुन्छ । पानीजन्य रोगका कारण हुने समस्या निवारणका लागि उपभोक्ताले पानी पिउनुअगाडि शुद्धीकरण गरेर मात्र पिउनुपर्छ । उत्पादक वा वितरकले गुणस्तरमा ध्यान दिने तथा नियमनकारी निकायले प्रभावकारी नियमन गर्न जरुरी हुन्छ ।<br /> Source:<a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-09/20161009082057.html" target="_blank"> http://kantipur.ekantipur.com</a></div> </div> <div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"> <br /></div> <div style="text-align: justify;"> </div>

दूषित पानी र स्वास्थ्य

आश्विन २३, २०७३- पानी सजिव जीवन आधारका लागि महत्त्वपूर्ण कुरा हो । तर, यही पानीमा बेइमानी र मनोमानीले गर्दा बेला–बेलामा समस्या पनि निम्...

Read more »

'परदेशी फर्कँदा गावैं रमाइलो'

<div style="text-align: justify;"> <img alt="" class="img-responsive full_w img-one" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/061020160655171-06101-1-bazar-Photo-2-1000x0.jpg" />आश्विन २०, २०७३- बाजुरामा दसैं मनाउने फरक परम्परा छ । धेरैजसो गाउँमा महाअष्टमीको दिन घरघरमा र शक्तिपीठहरुमा बली पुजा गरेर मनाउने चलन रहेकोछ । विजया दसैंको टीका जमरा भन्दापनि कतिपय गाउँमा महाअष्टमीको महत्व बढी मान्ने परम्परा छ । पछिल्ला वर्षहरुमा गाउँतिर विजया दशमी, टीका, जमराको महत्व समेत विस्तार हुन थालेपनि घटस्थापनाबाट सुरु हुने दसैं मंसिरसम्म चलिरहन्छ । </div> <div style="text-align: justify;"> <br /></div> <div style="text-align: justify;"> <div> अझ विदेश गएकाहरु आफ्नो जन्मथलो फर्कन्छन् । यहाँ दसैंको रौनक नै बेग्लै हुन्छ । घरपरिवार, टोल छिमेक जताततै हर्ष, उमंग छाउँछ । बाजुरा मार्तडीका बीरबहादुर अयडी भन्छन्, 'घरबाहिर गएकाहरु गाउँ आउँदै गाउँ नै रमाइलो हुन्छ ।'</div> <div> <br /></div> <div> <div> महाअष्टमीको दिन कैलाशमाण्डौको नाटेश्वरी, मार्तडीको बडीमालिका लगायतका शक्तिपीठहरुमा सयौंको संख्यामा बली पुजा गर्ने चलन छ । ‘नाटेश्वरीमा पाँच सयको हाराहारीमा बोकाको बली दिइन्छ,’ मार्तडीका अयडीले भने ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> दसैंलाई डडेल्धुरामा पुरानो र नयाँ पुस्ताले आ-आफ्नैं ढंगले मनाउन थालेका छन् । पुरानो पुस्ताले देवीदेवता र कुल पुजा गरि मनाउने गरेका छन् । उनीहरु घटस्थापनादेखि सुरु भएको कुल देवता पुजामा सहभागी हुने गरेका छन् । मन्दिरको सरसफाई र लिपपोत गरेर बृद्धबृद्धाहरु घटस्थापनाको दिनदेखि नौं दिनसम्म मन्दिर परिसरमा पुजारी तथा धामीहरुका साथमा नवरात्री बस्ने गरेका छन । रतेडी पनि मनाउँछन् ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> घटस्थापना देखि नै बैतडीका मन्दिरहरु श्रद्धालुले भरिभराउ भएका छन् । गाउँ-गाउँमा मन्दिरहरुमा पूजापाठ र जात्रा चलेको छ । शक्तिपीठहरुसँगै अन्य मन्दिरहरुमा पूजाआजा र जात्रा लाग्ने गरेको हो । सदरमुकामको जगन्नाथ, त्रिपुरासुन्दरी, देहिमाण्डौंस्थित निगलासैनी, पाटनको उदयदेव, मेलौली, शिवनाथ, उदयदेव, पुरचौडी क्षेत्रको गिरेगाडा, रौलेश्वर भगवती, सन्शेर, महारुद्र, दोगाडा भूमिराज लगायतका मन्दिर श्रद्धालुले भरिएका छन् । पूजाआजा र भाकल पुरा गर्न पुर्ख्यौली थलो छाडेर गएकाहरु आएका छन् । सीमापारिको भारतीय गाउँबाट श्रद्धालुहरु आएका छन् । मन्दिरहरुमा नवरात्रीभर पूजापाठ चल्ने गरेको छ । </div> <div> <br /></div> <div> <div> ‘कुल देवता र भगवती माताको श्रद्धापूर्वक नवरात्री बसेर पुजा गर्नु पर्छ,’ डडेलधुराका स्थानीय लालबहादुर ऐरले भने, ‘दशौं दिनमा देवताको स्थानमा राखिएको जमरा र फूललाई प्रसाद स्वरुप ग्रहण गर्ने चलन हो, यस अवसरमा मान्यजनबाट टीका थाप्ने र आर्शिवाद लिने चलन पनि छ ।’ उनले दसैं रमाइलो भन्दा पुजाआजाको पर्व भएको बताए ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> मेला जात्राको सुरुवात</div> <div>  दसैंसँगै सुदूरपश्चिमका शक्तिपीठहरुमा लाग्नेमेला जात्राको सुरुवात पनि हुन्छ । बैतडीको त्रिपुरासुन्दरी र मैलौली भगवती, डडेल्धुराको उग्रतार, डोटीको शैलेश्वरी र दार्चुलाको मालिकार्जुन लगायतका शक्तिपीठहरुमा नवरात्रीका बेला भक्तजनहरुको ठुलो घुइँचो लाग्ने गर्छ । यी शक्तिपीठहरुमा विभिन्न तिथिमा मेला जात्रा समेत लाग्दछ । मेला जात्रामा रातभरि सुदूरपश्चिमको प्रमुख आकर्षण मानिने देउडा खेलिन्छ । अहिलेदेखि सुरु भएको मेलाजात्रा रौनकता पहाडी जिल्लाहरुमा मंसिरसम्म चल्ने गर्छ । </div> <div> <br /></div> <div> <div> बाजुराका ग्रामीण भेगमा समथर फाँटमा राँगा दौडाएर पछाडिबाट लखेटै निश्चित ठाउँसम्म पुर्‍याएर राँगो मार्छन् । दिउँसो बली पुजा गरेर रातभर भब्य जात्रा लाग्छ । रातभर देउडा खेल चल्छ । महिला र पुरुषबीच देउडामा घम्साघम्सी हुन्छ । बार्जुकोटको भुक्तोली, तोलीको पुर्वता र बाह्रविसको सेरालाबाडामा हजारौंको संख्यामा मेला हेर्न पुग्छन् । यी स्थानमा अछाम र बाझांगबाट समेत देउडा हेर्न युवायुवतीहरु आउने गरेका छन् । ‘द्वन्द्वकालमा सुस्ताएको भुक्तोलीको दसैं जात्रा अहिले फेरी पुरानै अवस्थामा पुगेको छ,’ बाजुरा गुदुखातीका वीरबहादुर रावतले भने ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> अछाम मार्कुको सान्नीकोट, ढकारीको बाझेकोट, बारलाको तिखा पातल, ओलिगाउँको कालिका मन्दिर, घुघुरकोटको नवदुर्गा मन्दिर लगायत अनेकौं देवी देवताका मन्दिरहरूमा नवरात्रभर भीड लाग्छ । देवी भगवतीका रूपमा जिल्लाभरि मातृसत्ता र स्त्री शक्ति पुजिन्छ । यी मन्दिरहरुमा राँगा, बोकाको बलि दिएर दसैं मनाउने गरिएको छ । घटस्थापना, फुलपाती, महाअष्टमी, महानवमी, विजयादशमी र पूर्णिमा सहितका दसैंका प्रमुख तिथिहरूमा यी मन्दिरहरुमा भव्य पुजा अर्चना हुने मंगलसैन नगरपालिका ५ का पुजारी ताराप्रसाद ढुंगानाले बताए । दसैंका बेला अछाम तिमिल्सैनको सैने गडा, गांज्राको डौंठेगडामा भव्य मेला लाग्ने गर्छ ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> अष्टमीका दिन ठूलो जात्राका लागि बैतडीको देहिमाण्डौंस्थित निगंलासैनी मन्दिरमा भक्तजन भरिन थालेका छन् । यहाँ घटस्थापनादेखि दैनिक पूजा हुने र अष्टमीमा राँगा र बोकाको बलि दिने चलन छ । दसैंको अष्टमीमा यो मन्दिरमा ३ सय हाराहारीमा राँगाको बलि हुन्छन् । निगंलासैनीमा कम्तीमा ६८ राँगा हुनुपर्ने मान्यता छ । निंगलासैनी लगत्तै नवमीको दिन पाटन स्थित उदयदेव मन्दिरमा ठूलो मेला लाग्छ । नवरात्रीमा ८ दिन मन्दिर बसेर पूजाआजा पछि नवमीको दिन बलि दिने चलन छ । बिजयादमशीसंगै समुदाय अनुसार अन्य मन्दिरहरुमा पूजाआजा चल्छ । खानपिन र रमाईलाको सट्टामा पूजापाठ र भाकल पुरा गर्ने चलन छ । तिहारलगत्तै त्रिपुरा सुन्दरी, मेलौली, रौलेश्वर लगायतका शक्तिपीठमा जात्रा लाग्छ । </div> <div> <br /></div> <div> <div> डडेल्धुराका दुर्गा बिष्टले अहिलेको समाजमा दसैंलाई तडक भडकको रुपमा मनाउन लागेको बताए । ‘यो तडकभडको चाड होइन’ उनले भने, ‘पुजाआजा र बलि प्रधान चाड हो ।’ उनका अनुसार यसबेला यहाका देवीदेवताका मठमन्दिरहरुमा ठुलो संख्यामा बोका र रांगाको बलि दिने चलन उहिलेदेखि नै चल्दै आएको हो । </div> <div> <img alt="" src="http://assets-cdn.ekantipur.com/images/kantipur/miscellaneous/061020160655171-06101-1-Bazar-Photo-1-1000x0.jpg" /> </div> <div> <div> बझाङमा पनि दसैंका दिन विभिन्न ठाउमा मेलाहरु लाग्ने गर्दछन । स्थानिय भाषामा जात भनिने मेलाहरुलाई अझै दर्शनिय वनाउनका लागी पनि खेलकुद र सांस्कृतिक कार्यक्रमहरु आयोजना गरिएको स्थानियहरुले बताएका छन । तल्कोट, घचाया लगायतका ठाँउमा लाग्ने मेला हेर्नका लागी जिल्लाका विभिन्न ठाउबाट दर्शकहरु आउने गर्दछन ।</div> <div>  बैतडीको निगलासैनी, उदयदेव र त्रिपुरासुन्दरीको जात्रामा भारतीय श्रद्धालुपनि धेरै आउने गरेका छन् । सीमापारि बसाई सरेकाहरु भाकल पुरा गर्न आउने गरेका हुन । अन्य समयमा मन्दिर आउन नसकेपनि दसैंमा टाढाबाट समेत आउने गरेका छन् । लामो बिदाका कारण पनि श्रद्धालुको संख्या बढी हुने गरेको छ ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> गाउँ गाउँमा खेलकुद र सांस्कृतिक कार्यक्रम</div> <div>  दसैंको अवसर पारेर बझाङका विभिन्न विद्यालय र संघ संस्थाले जिल्ला भरी सास्कृतिक कार्यक्रम तथा खेलकुदको आयोजनाको तयारी थालेका छन । दसैंको दिनमा देश विदेशमा रहेका सबै जना घर फर्किने भएकोले त्यहि मौकामा रमाइलो संगै चेतनामुलक सन्देश दिने हिसावले यस्ता कार्यक्रमहरु आयोजना गरिएको आयोजकहरुको भनाई छ । </div> <div> </div> <div> </div> <div> </div> <div> </div> <div> </div> <div> <div>  </div> <div> दसैंको दिनमा प्रर्दशन हुने सांस्कृतिक कार्यक्रमको लागी असोज दोस्रो हप्ता देखि नै गाउँ गाउँमा तयारी सुरु भएको छ । विभिन्न विद्यालय, स्थानिय युवा क्लव, बाल क्लव र सामुदायिक वनहरुले यस्ता कार्यक्रमको तयारी गरिरहेको स्थानियहरु बताउँछन । ६ वटा गाविस रहेको थलारा क्षेत्रमा मात्र १५ भन्दा बढी संघसंस्थाले यस्ता कार्यक्रमको आयोजना गर्ने तयारी गरिरहेको पाराकाट्नेका विण्णु भण्डारीले बताए ।</div> <div> </div> <div> </div> <div> </div> <div> </div> <div> <div>  </div> <div> बाल विबाह, छाउपढीप्रथा, कुलत जस्ता सामाजिक विकृतीहरु अझै पनि समाजमा व्याप्त रहेकोले सांस्कृतिक कार्यक्रम मार्फत जनचेतना फैलाउन आफ्नो विद्यालयले कार्यक्रमको तयारी गरेको मालुमेलाको भवानी निम्न माध्यमिक विद्यालयका व्यवस्थापन समिति अध्यक्ष लोकेन्द्र विस्टले बताए ।</div> <div> <br /></div> <div> <div> ‘गाउँभरीका मानिसहरुलाई एकै ठाँउमा जम्मा भएर भेटघाट र शुभकामना आदान प्रदान गर्ने मेसो पनि मिल्छ,’ उनले भने ‘आफ्ना ससाना नानीहरुले गित, नृत्य तथा लद्युनाटकका मार्फत दिएको सन्देशले अभिभावकको मन परिर्वतन गर्न पनि सहयोग पुग्छ । सामाजिक जागरण पैदा गर्ने यो राम्रो अवसर हो,’ यस्ता कार्यक्रमले बालबालिकाको अतिरिक्त क्षमता विकास गर्न पनि सहयोग पुग्ने उनको भनाइ छ । </div> <div> <br /></div> <div> <div> यसैगरी बाजुरामा दसैंको अवसर पारेर राँगा जुधाएर रमाइलो गर्ने अर्को रोचक चलन समेत कायमै छ । वल्लो पल्लो गाउँका थुप्रै जोडी राँगोहरु एक आपसमा जुधाएर हाराजित गराइन्छ । जित्ने राँगो र गाउँवासीको सान बेग्लै हुन्छ । जित्ने राँगाको मूल्य बृद्धिसँगै राँगा मालिक र उनको गाउँका सबैको इज्जत बढेको मानिन्छ । हार्ने राँगाको मूल्य घट्छ ।<br />Source: <a href="http://kantipur.ekantipur.com/news/2016-10-06/20161006185555.html" target="_blank">http://kantipur.ekantipur.com</a><br /></div> </div> </div> </div> </div> <div>  </div> <div>  </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div>

'परदेशी फर्कँदा गावैं रमाइलो'

आश्विन २०, २०७३- बाजुरामा दसैं मनाउने फरक परम्परा छ । धेरैजसो गाउँमा महाअष्टमीको दिन घरघरमा र शक्तिपीठहरुमा बली पुजा गरेर मनाउने चलन रहेक...

Read more »